Dom – droga istnienia

Oscylując wokół tematu domu zachęcamy naszych Czytelników do lektury ostatniego numeru kwartalnika „Konteksty” zatytułowanego „Dom − droga istnienia”.
Teksty tu zawarte są zapisem referatów wygłoszonych podczas konferencji pod tym samym tytułem, która odbyła się 4 lutego br. w Miejskiej Galerii Sztuki w Częstochowie.
W numerze możemy znaleźć m.in. artykuły Ewy Rewers „Dom w intelektualnym krajobrazie XX/XXI wieku: od filozofii ku aktywizmowi”, Zbigniewa Rybczyńskiego „Dom to kobieta”, czy Łukasza Zaremby „Nie – swoje miejsca (w twórczości) Witolda Gombrowicza”. Wśród autorów tego numeru znalazła się także nasza stała współpracowniczka, Dorota Jędruch, która napisała tekst o idei domu i rodziny w koncepcji Le Corbusiera.
Szczegóły możecie Państwo znaleźć pod tym adresem.
Polecamy!

Autoportret 31 – Dom w Polsce

Drodzy Czytelnicy!

Wszystkich, którzy ze zniecierpliwieniem oczekują na kolejny numer naszego kwartalnika chcemy z radością poinformować, że lada chwila wyjdzie on z drukarni.

Najnowszy numer dotyka problematyki domu polskiego, zakodowanego archetypu, który kształtuje pozorna opozycja pozornej tradycji i pozornej nowoczesności ostatnich dwu dekad.

Już teraz przedstawiamy spis treści i zachęcamy Państwa do lektury!

Witold Rybczynski, Dlaczego w ogóle mieszkamy w domach

Piotr Korduba, Skazani na dwór

Michał Wiśniewski, Dom z ziemi polskiej

Aleksander Łupienko, Kamienica – historia prywatna

Dorota Jędruch, Z sobą czy u siebie

Jacek Gądecki, Sielanka przydomowa

Magdalena Staniszkis, Przedmieście nie

Paweł Jaworski, Niewidzialne przedmieścia

Piotr Winskowski, Dom u-miarkowany

Paweł Kraus, Stylistyczne puzzle

Roman Rutkowski, Real foto

Marta Raczek, Na progu domu

Anna Komorowska, Z zabawy w dom

Edukacja przestrzenna w Irlandii

Szkoły w Irlandii, które chcą wdrożyć do programów szkolnych edukację architektoniczną mogą skorzystać z pomocy RIAI (The Royal Institute of the Architects of Ireland), która wydała publikację Shaping space. Materiały mają posłużyć szkołom gimnazjalnym i średnim, choć możliwe jest również wykorzystanie materiałów w klasach młodszych. Zawierają scenariusze lekcji, poruszające takie tematy jak: Mój dom, Miasteczko i miasto, Budynki historyczne. Dodatkowo zawarto poradniki dotyczące rysowania, budowania modeli, inwentaryzowania i fotografowania.

Edukacją przestrzenną zajmuje się również Irlandzka Fundacja Architektury (Irish Architecture Foundation).

Szkoła architektury dla dzieci

Gdybym miała wymienić kraj, który jest dla mnie największym wzorem jeśli chodzi o powszechną edukację przestrzenną, bez wahania podałabym Finlandię.

W Helsinkach działa ARKKI, szkoła architektury dla dzieci i młodzieży. W ciągu roku organizuje regularne zajęcia, a latem – obozy, w czasie których budowane są chaty, szałasy, domki. Hut-building summer cap odbywają się w Helsinkach, Vantaa, Espoo i Kauniainen. Do samego roku 2000 ARKKI zorganizowało ok. 67 warsztatów, w których udział wzięło ok. 1800 dzieci. Uczestnicy zapoznają się z metodami i materiałami stosowanymi w różnych kulturach, jak i w Finlandii, od antyku po czasy dzisiejsze. Uczą się również sposobów łączenia materiałów, a następnie tworzą proste konstrukcje. Dla osób, które brały udział w warsztatach przygotowano również kurs zaawansowany, dotyczący tradycyjnej architektury fińskiej.
Działalność ARKKI została opisana w nr 9 Autoportretu.

Hut Building Camp for Kids from Misty Friday Films on Vimeo.

Fińskie Stowarzyszenie Architektów SAFA przygotowało stronę internetową, poświęconą edukacji architektonicznej. Zamieszczono tam linki do organizacji zajmujących się prowadzeniem kursów architektonicznych oraz opisy projektów edukacyjnych, ćwiczeń, prezentacje.

W 2001 r. został opracowany raport o edukacji architektonicznej w Finalndii, zatytuowany Odkrywanie architektury (Discovering Architecture). Zawiera on spis organizacji i szkół zajmujących się edukacją architektoniczną, opisy programów i projektów, metody nauczania. Dostępny jest w całości (PDF, 3 Mb) na stronie SAFA.

Space and Place

Dziś zamieszczam kolejne publikacje poświęcone edukacji przestrzennej, opracowane przez organizacje z Wielkiej Brytanii.

Our Place
Opracowanie zawiera podstawowe ćwiczenia mające na celu zapoznanie uczniów z najbliższym otoczeniem. Warsztaty uczą dzieci jak analizować przestrzeń, jak zbierać informacje, jakie elementy składają się na miasto. Pakiet przedstawia również różne sposoby zapisu przestrzeni i prezentacji informacji.

Investigating Places
Opracowanie składa się z 8 części – od postrzegania przestrzeni, poprzez projekt do jego prezentacji końcowej. Zawiera główne założenia, słownictwo do przyswojenia, scenariusz warsztatów, linki i spis materiałów.

Shaping Places
Jest to długoterminowy projekt prowadzony od 2003 r. W 2004 r. przeprowadzono warsztaty pilotażowe w dwóch szkołach, rok później w 11. Efekty pracy opisane zostały w książce Shaping Places. Publikacja zawiera również przykładowe ćwiczenia.

Breaking boundaries
Opis projektu realizowanego przez Kent Architecture Centre Centra latach 1998 do 2000. Książka przedstawia przebieg projektu, metodologię, partnerów projektu oraz projekty, będące efektem warsztatów.

Castles in Scotland
Przykład materiałów edukacyjnych dla dzieci. Co to są zamki, jakie pełniły funkcje, z czego się składały, jak wyglądało życie na zamku, jak się broniono w czasie wojny, jak wyglądają zamki dziś?

Na zakończenie moja ulubiona książeczka, którą można wykorzystać w dowolnym muzeum czy ośrodku sztuki.
Space & Place
“Space and Place” to książeczka przygotowana dla dzieci i młodzieży, która pomoże im obserwować, odkrywać i rozumieć otaczającą przestrzeń. Zachęca do patrzenia, analizowania, refleksji, wyrażania opinii. Zapoznaje z podstawowym słownictwem, takim jak skala, faktura, rzut, przekrój itp. Może być zastosowana w otoczeniu szkoły, domu i w krajobrazie miasta.

Anatomia domu, dom zrównoważony i dom przyszłości

Dom to idealny temat edukacji przestrzennej dzieci. Jest to zagadnienie najbliższe dzieciom, dlatego najłatwiej od niego zacząć zajęcia poświęcone architekturze, przestrzeni, estetyce.

Projekt Anatomy of the house składa się z dwóch części – strony internetowej oraz pakietu dla nauczycieli i uczniów (PDF, 500 kb). Strona internetowa prezentuje architekturę budynków mieszkalnych Szkocji – historyczną i współczesną. Prezentacja podzielona jest na 5 działów – zamki, zagrody, osiedla, przedmieścia, miasta. Uzupełnieniem do strony jest pakiet dla uczniów, zawierający komplet ćwiczeń.
Ponadto pakiet jest również wskazówką dla nauczycieli i zawiera propozycje ćwiczeń wstępnych, takich jak projekt pokoju i analiza otoczenia szkoły. Opracowanie zawiera opisy ćwiczeń, publikacje i strony www na temat budownictwa mieszkaniowego i słowniczek.

Innym przykładem jest gra komputerowa My Sust House, która uczy jak budować dom z wykorzystaniem różnych źródeł energii i ekologicznych materiałów budowlanych. Gra przygotowana została przez The Lighthouse. Zawiera zarówno część teoretyczną jak i ćwiczenia i jest dostępna on-line.

CABE opracowało publikację (PDF, 1,41 Mb) Living Futures: My Home. Gdzie będziemy żyć w 2023? Jakie domy będą wtedy budowane? A może mieszkania? Apartamentowce? Miasta czy wsie? Opracowanie zawiera 6 scenariuszy rozwoju miast do roku 2023 opracowanych przez studentów. Uczniowie zachęceni są do podjęcia dyskusji na temat tych scenariuszy i wybranie najlepszego. Ma w tym pomóc lista pytań. Dodatkowo zamieszczono porady dla nauczycieli, wskazówki jak zorganizować debatę klasową oraz słowniczek.