Na północ od centrum Pragi, w niedalekiej odległości od siebie położone są dwa kompleksy mieszkaniowe: Baba i Výhledy. To pierwsze zaprojektowano w 1928 r., drugie – w 1999. Oba leżą na zboczu, co dało możliwość zastosowania ciekawych rozwiązań architektonicznych i wykorzystania atutu, jakim jest piękny widok na miasto. Którzy projektanci lepiej poradzili sobie z podobnym zadaniem? Czy na pewno wszystko, co nowe jest lepsze niż stare? Proszę się przekonać.
Budowane masowo w latach 20. i 30. XX w. mieszkania dla robotników miały spełniać dwa warunki: być małe (czyli tanie) oraz higieniczne i estetyczne. Projektowanie małych mieszkań stało się prawdziwą sztuką, czego doskonałym przykładem jest kompleks mieszkaniowy w Nowej Dobie na Słowacji. Co stanowi o wyjątkowości małych mieszkań z okresu międzywojennego? Dlaczego do dziś mieszka się w nich tak dobrze?
Farkas Molnár odegrał kluczową rolę nie tylko w węgierskiej, ale szerzej: we współczesnej architekturze. Dążył do stworzenia budynków mieszkalnych, które łączyłyby w sobie nowoczesność stylu, funkcjonalność oraz ekonomię środków, a przez to były dostępne również dla ludzi niezamożnych. Opowieść o nowatorskich rozwiązaniach architektonicznych, polityce i idealizmie.
W okresie międzywojennym mapa Europy środkowej i wschodniej uległa znacznemu przemodelowaniu – powstało wiele nowych państw, pojawiły się też jednak poważne problemy gospodarcze. Na Węgrzech, na tle regresu ekonomicznego narodził się „Modern Design”. Rynek konsumencki stawał się coraz bardziej świadomy, a produkcja przemysłowa zaczęła lepiej nadążać za nowymi potrzebami klientów. O powstających w tym czasie meblach, wagonach, radiach i opakowaniach opowiada Gyula Ernyey.
Jak twierdzi autor, współczesnego człowieka cechuje schizofrenia: chciałby korzystać z miejskich wygód i jednocześnie być blisko przyrody. W architekturze panuje podobna dwoistość. Budownictwo wiejskie wzoruje się na miejskim, ale następuje też proces odwrotny. Autor pokazuje wzajemne zależności tych procesów w Czechach XX w. – przerywanie i nawiązywanie więzi między architekturą miasta i wsi.
Autoportret Nr 4 [55] 2016
ORGANICZNOŚĆ
Wbrew pozorom zagadnienie przestrzeni organicznych nie dotyczy tylko zadziwiających zdolności budowlanych zwierząt czy zachwycającej struktury kryształu, lecz przede wszystkim samego procesu powstawania form, ich pojawiania się i zanikania, czy raczej przeistaczania w inne. W świetle coraz to nowszych osiągnięć biologii, genetyki i robotyki pytanie o to, co jest żywe (do tego bowiem sprowadza się pytanie istota organizmu), jest dziś bardziej aktualne niż kiedykolwiek. Pytanie o formy organiczne jest bowiem pytaniem o nas samych: o nasze postrzeganie świata, nasze własne przemijanie i język symboli, jakim próbujemy to przemijanie oswajać.
W numerze:
W kolejnych numerach:
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
