Anna Komorowska
architektka krajobrazu i pedagog. Zajmuje się edukacją architektoniczną dzieci i młodzieży oraz projektowaniem przestrzeni dla dzieci. W latach 2007-2009 koordynowała program „Autoportret. Warsztaty” w Małopolskim Instytucie Kultury. Prowadzi edukacyjno-projektową pracownię k.
Kontynuując wątek duński…
DAC, Duńskie Centrum Architektury prowadzi szeroko zakrojoną edukację przestrzenną – organizuje zajęcia związane z wystawami czasowymi, prezentowanymi w centrum, prowadzi oprowadzanie po Kopenhadze, zaprasza nauczycieli na seminaria, a także przyjeżdża na warsztaty do szkół. Centrum opracowało również materiały edukacyjne, zawarte na dwóch specjalnych stronach internetowych: arksite i arksiteplus.
Podobną działalność, choć w mniejszym zakresie, prowadzi Centrum Architektury w Amserdamie ARCAM.
DCUM (Dansk Center for Undervisningsmiljø), organizacja walcząca o jakość nauczania i dobre środowisko nauki, wydała książkę “Æstetik Ja tak!” (Estetyka, tak proszę). Publikacja porusza ważny temat estetyki w codziennym życiu i może stać się inspiracją do zajęć dla nauczycieli szkoły podstawowej. Książka dostępna jest w pdf, niestety tylko po duńsku.
W poście opisującym projekty fińskie wspomniałam o programie “At bo i Norden” (Living In the Nordic Countries). Jednym z uczestników programu była Dania, której poświęcę najbliższe posty.
Børn i byens rum to strona internetowa, zawierająca materiały dla nauczycieli, animatorów kultury, jak i architektów, i urzędników zajmujących się partycypacją społeczną dzieci w projektowaniu przestrzennym.
W ramach projektu Skelager Børne- og Ungepark – Børn og unge som bygherrer, zrealizowanego w Hørsholm w latach 2003-2005, dzieci zostały zaproszone do udziału w procesie projektowania lokalnego parku. W sumie w projekcie wzięło udział 600 dzieci.
Eksperimentariet – idéværksted for born. Eksperymentarium to warsztaty dla dzieci, będące częścią większego projektu, którego celem było zaproszenie mieszkańców miasta do udziału w tworzeniu nowej mediateki. Warsztaty miały pokazać, jakie są pragnienia i oczekiwania dzieci względem nowej interaktywnej biblioteki.
Film prezentujący przebieg warsztatów (z angielskimi napisami).
W drugiej części poświęconej edukacji przestrzennej we Francji chciałabym zaprezentować materiały edukacyjne oraz publikacje, do których udało się nam dotrzeć:
CAUE (Conseils d’Architecture, d’Urbanisme et de l’Environnement) zamieściło na swojej stronie materiały dla nauczycieli, do wykorzystania na różnych zajęciach lekcyjnych. Na stronie znajduje się również publikacja „Les programmes de l’école primaire en lien avec l’architecture, l’urbanisme et la valorisation du patrimoine (mai 2008)” przedstawiająca te elementy programów szkolnych, które dotyczą architektury i urbanistyki.
Materiały znajdują się na stronie CAUE, w zakładce ESPACE PEDAGOGIE/ Architecture et l’urbanisme dans les programmes scolaires
Les enfants du patrimoine – pistes pour projets pédagogiques. Publikacja przedstawiająca spis literatury przydatnej w prowadzeniu zajęć.
Jak zauważyliście baza projektów francuskich jest zdecydowanie mniejsza od chociażby niemieckiej. Nie musi to oznaczać, że tych projektów jest mniej. Może po prostu trudniej je znaleźć. Jeżeli komuś udałoby się coś znaleźć – prosimy o nadsyłanie komentarzy.
Przenosimy się do Francji. W tym i w kolejnym poście zamieszczę informacje związane z edukacją przestrzenną w tym właśnie kraju. Bazę projektów francuskich opracowała Urszula Ślusarska.
“Wyobraźnia indiańska” (L’imaginaire indien) – pod tą nazwą kryje się wystawa Calàcala City, warsztaty jej towarzyszące oraz gra internetowa. Dzieci (a poprzez grę również każdy z nas) konstruują wirtualne miasto, z gotowych elementów.
Niestety gra nie jest już dostępna. Jak wyglądała wystawa można zobaczyć na stronie Typophile.
Projekt “Kuferek, szpital i miasto” (La mallette l’hôpital et la ville) został zrealizowany w szpitalu pediatrycznym Debrousse w Lyonie. Mali pacjenci zostali zaproszeni do podróży w serce miasta, bez wychodzenia ze szpitala. Zostały opracowane różne narzędzia, dzięki którym dziecko może orientować się w przestrzeni szpitala i miasta, przemieszczać się przy pomocy wirtualnego spaceru, a tym samym „uciec” od swojego łóżka.
Krótki opis projektu na stronie Robins de villes.
Stacja sportów zimowych (Le skit à stadion) to kolejny projekt organizacji Robins de villes. Projekt skierowany jest do uczniów szkół podstawowych, gimnazjum (dla liceum w trakcie przygotowania). Składa się z 3 etapów : 2 warsztaty i 1 wizyta w terenie. Podczas warsztatów dzieci poznają jak tworzy się stacje sportów zimowych, projektują własną stację i budują model. Dopiero wówczas zwiedzają istniejącą stację, aby zweryfikować swoje pomysły. Opracowanie zawiera pakiet dla nauczycieli – cele, czas, narzędzia, materiały, zadania.
Miasto w walizce (La ville en valise) to projekt skierowany do dzieci w wieku od 6 do 12 lat. Projekt pozwala dziecku zrozumieć miasto (pejzaż, formy i funkcje miejskie, architekturę) i sposób, w jaki można je przedstawić (zdjęcie z lotu ptaka), pomaga dziecku odkryć miasto (przestrzeń publiczną, ślady życia, dziedzictwo), które kształtuje i w którym żyje człowiek, proponuje nauczycielowi pracę metodą warsztatową i poprzez spacery po mieście (dzielnice stają się kluczem do zrozumienia miasta wszystkimi zmysłami). Głównym elementem projektu jest walizeczka na kółkach, która zawiera 6 walizeczek tematycznych (miejską, zmian, pejzażu, wyobrażenia, punktów newralgicznych, architektury) z zabawami (ćwiczeniami) i pomocą dla pedagoga. Szczegółowy projektu i materiały do kupienia na stronie Robins de villes.
Więcej o działalności edukacyjnej Robins de villes.
Inne organizacje podejmujące tematykę architektury i przestrzeni:
Cité de l’architecture et du patrimoine w Paryżu;
Centre interuniversitaire du patrimoine w Viviers;
Le centre des monumets nationaux.
Na zakończenie cyklu o niemieckiej edukacji architektonicznej zachęcam do skorzystania z materiałów edukacyjnych opracowanych przez tamtejsze organizacje.
“Siedlungsentwicklung, Wohnen und Nachhaltigkeit” to materiały dla nauczycieli szkół średnich. Poruszają takie problemy jak psychologiczne, społeczne, estetyczne, ekologiczne, ekonomiczne i funkcjonalne aspekty mieszkalnictwa, tereny zielone w naszym otoczeniu (ekologia), zrównoważony rozwój osiedli mieszkaniowych, ochrona zabytków.
“Architektur – ein Abenteuer für Kinder” to skrót książki o takim samym tytule. Jasno tłumaczy czym jest architektura, jak pracuje architekt, jakie są narzędzia i metody pracy architekta i jak można je wykorzystać w pedagogice.
“Transform Architektur” to program szkolenia dla nauczycieli, zainteresowanych wprowadzaniem elementów architektury do swoich programów szkolnych. Szkolenia podzielone zostały na działy: kontekst, zmysły, sposób prezentacji projektu, funkcje budynków, konstrukcje, materiały budowlane, przestrzeń, detale, miasto, proces, projekt. W poszczególnych działach zamieszczone są opisy szkoleń oraz scenariusze opracowane przez nauczycieli.
Opis projektu i scenariusze zajęć zamieszczono na stronie Entwickeln-Planen-Kommunizieren.
W Niemczech (i częściowo na Amazon.de) dostępne są również podręczniki szkolne lub książki dla dzieci, poruszające temat architektury:
„Kinder_Sichten: Städtebau und Architektur für und mit Kindern und Jugendlichen“
„architektur.in.der.schule”
“Überall Architektur”
“Wie die Häuser in den Himmel wuchsen?” Susanna Partsch
“Wie bauen jetzt ein Haus?” Wolk-Gerche Angelika
“Von der Burg zum Blob – Kinder entdecken Architektur” Simone Jeska
« Wie bauen Tiere? Wie bauen Menschen? Ein Architekturprojekt” (Lernmaterialien)
„Wie gewohnt?“ Ein Buch um das Wohnen für die Sekundarstufe II
“Kunst Unterichten. Architektur und Bauen” Josef Walch
