To jest archiwalna strona czasopisma "Autoportret", na której zgromadzono zasoby z lat 2009-2017. Serdecznie zapraszamy do korzystania z aktualnej wersji strony i bezpośredniej lektury udostępnianych przez nas treści.
Nasze czasopismo proponuje refleksję nad kondycją przestrzeni, w jakiej funkcjonujemy. Jesteśmy przekonani o tym, że otoczenie wywiera wpływ na człowieka, a człowiek wpływa na swoje otoczenie. Przyglądanie się tej relacji pozwala nie tylko na zdobycie wiedzy o nas samych, stąd nazwa „Autoportret”, ale może się stać impulsem do zmiany na lepsze przestrzeni, w której żyjemy.
więcej o Piśmie
Z przyjemnością informujemy, iż “Autoportret” po raz drugi objął patronatem medialnym projekt “OTWARTE ZAGRODY”.
Projekt odbywa się 19 września w Rodakach (powiat olkuski) oraz w podlaskiej Żeszczynce. Zgodnie z głównymi założeniami ma on na celu wzmacnianie świadomości znaczenia ochrony dziedzictwa i środowiska naturalnego oraz ładu przestrzennego wsi, integrację społeczności lokalnych wokół tematu kultury i dziedzictwa (szczególnie zabytkowej architektury wiejskiej), zrównoważony rozwój społeczności wiejskich, promocję historycznych wsi, promowanie idei europejskich.
Podczas Festiwalu otwarte są prywatne, zabytkowe zagrody wiejskie, w których mieszkańcy organizują kameralne wydarzenia kulturalne bądź edukacyjne. W ramach Festiwalu odbędzie się również szereg warsztatów edukacyjnych, głównie wokół tematu ginących zawodów i historycznych rzemiosł budowlanych.
Poza aspektem typowo promocyjnym celem wydarzenia jest wzmocnienie więzi mieszkańców z sąsiadami, a także pogłębienie odpowiedzialności za lokalne dziedzictwo kulturowe.
Projekt jest dziełem Fundacji Dziedzictwo dla Przyszłości. Zaprasza ona do współpracy historyczne wsie, które cechuje odpowiedzialność wobec środowiska naturalnego, kreatywne podejście do własnego dziedzictwa kulturowego oraz wrażliwość na problemy społeczne.
Projekt objęty został m.in. patronatami honorowymi UNESCO i INTBAU. Festiwal odbędzie się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Wkrótce kolejne szczegóły, a już teraz zapraszamy na stronę projektu.
Polecamy uwadze naszych czytelników “Miastoprojekt” – letni cykl spacerów i wykładów mających zwrócić uwagę na powojenną architekturę oraz przekształcenia urbanistyczne Łodzi. Celem organizatorów jest pokazanie, jak można bardziej świadomie chodzić ulicami własnego miasta.
Inwestycje drugiej połowy XX w. organizują życie miasta do dziś, a wydaje się, że stosunkowo najmniej miejsca zajmują w świadomości mieszkańców Łodzi. Dzieje się tak być może dlatego, że znaczna część łodzian pamięta, jak te budynki powstawały i uważa je w związku z tym za naturalną część miejskiego otoczenia. Obecnie można jednak zaobserwować rosnące zainteresowanie architekturą powojenną, która staje się częścią naszego dziedzictwa kulturowego.
Podczas „Miastoprojektu” wykładowcy Politechniki Łódzkiej Jan Salm i Mirosław Wiśniewski opowiedzą o tym, co w Łodzi wówczas powstało cennego, ale też, co należy uznać dziś za błąd. Oprowadzą po obu kampusach uczelnianych, powstałych po wojnie niemal od zera, co pozwoliło na stworzenie odważnych wizji architektonicznych i urbanistycznych. Śródmieście z kolei, ze swoją gęstą tkanką miejską, było świadkiem i ofiarą modernistycznych wizji architektonicznych takich jak projekt budowy Nowego Centrum z końca lat 60.
PROGRAM CYKLU
14.07. godz. 18
Wykład wprowadzający w historię przekształceń przestrzennych Łodzi
20.07. godz. 18
Spacer po kampusie Uniwersytetu Łódzkiego szlakiem architektury powojennej
21.07, godz. 18
Wykład “Perły architektury PRL w Łodzi”
27.07, godz. 18
Spacer po kampusie PŁ szlakiem architektury powojennej
28.07, godz. 18
Wykład o historii Śródmieścia i planach jego przebudowy
3.08., godz. 18
Spacer po Śródmieściu szlakiem architektury powojennej
Wykłady odbywają się w ms2, ul. Ogrodowa 19
Jan Salm, Instutut Architektury i Urbanistyki PŁ. Zajmuje się problemami ochrony dziedzictwa kulturowego Łodzi oraz architekturą i urbanistyką dawnych Prus Wschodnich.
Mirosław Wiśniewski, pracownik Instytutu Architektury i Urbanistyki PŁ. Prowadzi pracownię “Mirosław Wiśniewski – Urbanistyka i Architektura”, autor poprzedniego Studium Zagospodarowania Przestrzennego Łodzi.
Kurator cyklu: Łukasz Biskupski, Muzeum Sztuki
Projekt jest realizowany w ramach cyklu ms2 “Metapolis”.
Informujemy, iż “Autoportret” objął patronatem warsztaty architektoniczno-urbanistyczne pod tytułem ”DEFRAGMENTACJA ULICY” połączone z otwartymi wykładami i debatą publiczną w ramach XIV Ogólnopolskich Warsztatów Architektonicznych OSSA 2010 ŁÓDŹ.
OSSA to Ogólnopolskie Stowarzyszenie Studentów Architektury powstałe w 1997 roku z inicjatywy studentów, których pragnieniem było poszerzenie horyzontów i nabycie doświadczenia zawodowego. OSSA stawia sobie za cel pełniejsze wykorzystanie możliwości tkwiących w młodych, pełnych zapału ludziach. W swoich szeregach skupia studentów wszystkich wydziałów architektury wyższych uczelni w Polsce. Działalność Stowarzyszenia opiera się na wymianie doświadczeń na organizowanych przez OSSA warsztatach, plenerach, konkursach i wycieczkach dydaktycznych. Jako organizacja ciesząca się dużymi osiągnięciami OSSA uzyskała poparcie władz uczelnianych oraz Stowarzyszenia Architektów Polskich i Izby Architektów.
Warsztaty “DEFRAGMENTACJA ULICY” odbędą się w dniach 16-23.10 2010, równolegle z odbywającym się w Łodzi festiwalem Łódź Design.
O szczegółach będziemy informować na bieżąco, a już teraz odsyłamy wszystkich zainteresowanych do bloga projektu.
Tak niezwykłe momenty zdarzają się miastom raz na kilkadziesiąt, jeśli nie kilkaset lat. Po 1989 roku, a na dobrą sprawę od początku lat 90-tych XX wieku, Wrocław zaczął się zmieniać w tempie niespotykanym. Nowy ustrój, system gospodarczy i ekonomiczny były głównymi motorami zmian. Do lamusa historii odeszło planowanie centralne, a los miasta znalazł się w rękach ludzi, którzy są znacznie bliżej jego rzeczywistych problemów. Powstały samorządy, znaczenie zyskała inicjatywa ludzi, którzy chcieli na rzecz miasta działać, ale także tych, którzy mieli pieniądze, i chcieli je skutecznie pomnażać.
Zainicjowany 20 lat temu proces przyniósł wielkie zmiany w krajobrazie Wrocławia. Wraz z otwarciem na świat zachodni miasto i jego mieszkańcy zetknęli się z nowymi wzorcami, standardami i wyzwaniami i rozpoczęli trwającą nadal naukę tego, jak łączyć ‘nowe’ ze ‘starym’, jak tworzyć dobre warunki dla inwestorów i mieszkańców, jak godzić interes prywatny z pożytkiem społecznym, czyli odpowiedzialności za wspólne dobro jakim jest każde miasto, jak godzić sprzeczności z korzyścią dla miasta.
Jak zmienił się Wrocław w ciągu ostatnich 20 lat? Jak zmieni się w najbliżej przyszłości? Na wystawie we wrocławskim Muzeum Architektury zatytułowanej “20/20. Architektura Wrocławia 1990-2010” już od 22 czerwca będzie można zobaczyć ewolucję 20 kluczowych rejonów miasta (w sumie 150 obiektów) – od Rynku i ul. Świdnickiej, które odzyskują status salonu miasta, po poprzemysłowe okolice ul. Strzegomskiej, które stają się nowoczesnym centrum biznesu i edukacji, jak również niezrealizowane ambitne koncepcje, które angażowały władze miasta i architektów w minionych latach.
Zapraszamy serdecznie na dyskusję zatytułowaną “Starzenie się nowoczesności”, współorganizowaną przez ms2 w Łodzi oraz redakcję “Autoportretu”. Jednym z centralnych wątków nowego numeru naszego kwartalnika jest dialektyka nowoczesności i tradycji, nieustanne ścieranie się naszej współczesnej nowoczesności z tym, co kiedyś było świeże i odpowiadało na ducha czasu, a teraz jest już (tylko?) naszym dziedzictwem.
Taki los spotkał architekturę modernistyczną lat 20. i 30., której walory historyczne coraz częściej są dostrzegane i otaczane konserwatorską i społeczną troską; w muzeach techniki znajdują się już nie tylko maszyny parowe i dwupłatowce, ale także urządzenia, które kilka dekad temu były emblematami postępu. Czy taki los będzie podzielony przez wszystko to, czego doświadczamy obecnie − architekturę, technikę, naszą refleksję na temat współczesności? O tym, co można zrobić ze starzejącą się nowoczesnością zastanowią się autorzy artykułów z bieżącego numeru „Autoportretu” oraz redaktorka naczelna pisma.
Marcin Jarząbek, absolwent MISH UJ oraz historii w Central European University w Budapeszcie, doktorant Wydziału Historycznego UJ. Zajmuje go nowoczesna historia Europy Środkowo-Wschodniej (XIX i XX w.), w szczególności zaś studiami nad historią społeczną, pograniczami, nacjonalizmem, procesami modernizacyjnymi i urbanizacyjnymi oraz pamięcią zbiorową. Autor tekstu „Dziedzictwo (sic!) nowoczesności”.
Dorota Leśniak-Rychlak, redaktorka naczelna „Autoportretu”, z wykształcenia historyczka sztuki i architektka, z wyboru redaktorka. Kuratorka wystawy dzieł C. R. Mackintosha w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie oraz współkuratorka wystawy „3_2_1. Nowa architektura w Japonii i Polsce” w Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „manggha” w Krakowie. W latach 2001-2003 sekretarz redakcji miesięcznika „Architektura & Biznes”.
Piotr Winskowski, architekt, adiunkt na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej i na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie. Wykłada też na kierunku Kulturoznawstwo Międzynarodowe i w Podyplomowym Studium Kuratorskim UJ. Autor prac z zakresu teorii architektury, architektury nowoczesnej i ponowoczesnej, relacji między architekturą i innymi sztukami, m.in.: Modernizm przebudowany (2000), Uwarunkowania kulturowe architektury wobec przemian cywilizacyjnych końca XX wieku (współautor i redaktor, 2001), Miasto − między przestrzenią a koncepcją przestrzeni (współautor i współredaktor, 2010). Autor artykułu „Motywy maszyny”.
***
Czas: 17 czerwca 2010 r., godz. 18:00
Miejsce: ms2 w Łodzi, ul. Ogrodowa 19.
Spotkanie w ramach cyklu Metapolis
Miasto to obiekt materialny, zbiór budynków i przestrzeni pomiędzy nimi, wyodrębniony granicami administracyjnymi. To również, a może przede wszystkim, byt społeczny, przestrzeń doświadczana, przeżywana, myślana i interpretowana. Cykl Metapolis poświęcony jest zagadnieniom, które składają się na to złożone pojęcie, jakim jest miasto – architekturze i urbanistyce, praktykom artystycznym w przestrzeni miejskiej i reprezentacji miasta w sztuce oraz teorii idei politycznych.
Kurator cyklu: Łukasz Biskupski
Cykl zorganizowany we współpracy z Narodowym Centrum Kultury
Zapraszamy Państwa serdecznie do krakowskiego Muzeum Narodowego na wykład Doroty Jędruch zatytułowany O projektach miast niemożliwych. Jest to już przedostatnie z cyklu spotkań poświęconych architekturze odbywających się w ramach szerszego projektu wykładów w MNK pod hasłem “XX/XXI. Sztuki audiowizualne i nie tylko”.
Miejsce: Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie, al. 3 Maja 1
Data i godzina: czwartek, 10.06.2010, godz. 18:00
Wstęp wolny! Zapraszamy!
Zapraszamy na kolejne spotkanie w ramach Projektu Miejskiego.
Projekt ALTERNATIF TURISTIK, który został zorganizowany w kwietniu i maju 2009 roku przez CSW KRONIKA w Bytomiu, stanowił zakładające partycypację odbiorców, interdyscyplinarne przedsięwzięcie składające się z książki Indunature, wystawy, wycieczek, spotkań, koncertów, warsztatów, pikników, wypożyczalni rowerów, bezproduktywnego (?) krążenia po miejscach zapomnianych, lenistwa…
Nacisk położony został na stworzenie nowej, równoległej mapy Śląska, wykorzystującej miejsca na co dzień niezauważane, tropiącej postindustrialną architekturę oraz jej „cichych” użytkowników, a także próbę ponownego zastosowania m.in. land-artowych koncepcji Roberta Smithsona na terytorium zastanym. Oglądanie wymagało podróży po całym Górnym Śląsku. Twórców przedsięwzięcia nie trzeba było długo namawiać do działania. Od kilku lat zajmują się oni czynnie „alternatywną turystyką”, przede wszystkim za sprawą Marcina Dosia, którego książka Indunature, będąca swoistego rodzaju wizualną książką przygodową, stała się centralnym punktem projektu.
„Alternatif Turistik” po instytucjonalnym okresie działania w “Kronice” zaczął żyć własnym życiem, przedłużony m.in. dźwiękowym projektem „Drogi bez skrótów”, i będzie kontynuowany na bliżej jeszcze niesprecyzowanych, luźnych zasadach.
„Alternatif Turistik” rozpoczął zarazem długofalowy, multidyscyplinarny program „Made in Bytom” (architektura, sztuki wizualne, muzyka, moda, sporty ekstremalne, chill-out) oswajający alternatywny styl życia, strategie kulturowe dla miasta oraz kształtowanie nowej i odważnej wizji tożsamościowej Bytomia. W planach Kroniki są m.in.: plaża, gazeta, blog, pole namiotowe, lofty, postindustrialny hostel…
O projekcie „Alternatif Turistik” oraz o innych projektach “Kroniki” w przestrzeni miejskiej opowie Stanisław Ruksza. Spotkanie poprowadzą Marta Kudelska i Tomasz Lelek.
Stanisław Ruksza – historyk sztuki, kurator wystaw. Dyrektor programowy CSW Kronika w Bytomiu. Autor wielu tekstów o sztuce współczesnej. Współkoordynator Klubu Krytyki Politycznej na Śląsku. Ostatnio m.in. rezydent apexart w Nowym Jorku.
Słomiany zapał czytelniczy ogarnął uczestników „Robót Parkowych”. Szczególnie widoczny był on w przerwach (sponsorowanych przez ulewny deszcz) w realizacji głównego zadania projektu, czyli budowania instalacji artystycznych i budynków mieszkalnych ze słomy. Każda, zwłaszcza spontanicznie tworzona, czytelnia „Autoportretu” niezwykle cieszy redakcję i wydawcę. Polecamy się także do czytelni wodnych, śnieżnych, puchowych i innych.
Katowicki modernizm staje się coraz bardziej popularny. Przybywa ludzi, którzy zachwycają się szlachetną prostotą architektury lat trzydziestych, delikatnym zdobnictwem oraz wysmakowanymi detalami. Kolejna możliwość zwiedzenia moderny z przewodnikiem już 29 maja podczas drugiego „Spaceru po Modernie” organizowanego przez Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach oraz Stowarzyszenia Szatnia. Pierwszy taki spacer odbył się w październiku ubiegłego roku i pomimo złej pogody przyciągnął sporo ludzi. Ponieważ po pierwszej edycji organizatorzy od razu spotkali się z pytaniami o następną, podjęto decyzję o przygotowaniu majowe zwiedzanie. Tym razem przewidziane są trzy grupy, które wyruszą o godzinach 10.00, 11.00, 12.00 spod fontanny na placu Andrzeja w Katowicach. Oprowadzać będą Anna Syska oraz Tomasz Kiełkowski.
Po szczegóły, a także nagranie video z pierwszego spaceru odsyłamy na stronę projektu.
Jako redakcja “Autoportretu” chcielibyśmy przy okazji zaznaczyć, iż Tomasz Kiełkowski jest autorem zdjęć ilustrujących artykuł Marcina Jarząbka Dziedzictwo (sic!) modernizmu, który możecie przeczytać w najnowszym numerze “Autoportretu”.
Drugi Spacer po Modernie
Czas: 29 maja 2010
Godziny startu grup: 10.00, 11.00, 12.00
Miejsce zbiórki: Fontanna na placu Andrzeja, Katowice
Wstęp bezpłatny
Kontakt z organizatorami:
Anna Syska (Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego) – 607 042 806
Tomasz Kiełkowski (Stowarzyszenie Szatnia) – 601 744 819
Czym jest przestrzeń publiczna? Komu potrzebny jest podział na przestrzeń publiczną i prywatną? W jaki sposób przestrzeń konkretna przekształca się w abstrakcyjną (komunikacyjną)?
“Myślimy przestrzeń” to cykl spotkań konwersatoryjnych wokół różnych refleksji, stanowisk i modeli dotyczących fenomenu przestrzeni. Spotkania te – oprócz możliwości poznania tychże ujęć – dają okazję do krytycznej analizy dotychczasowych sposobów myślenia o przestrzeni oraz wypracowania nowych jej koncepcji. Mają także stworzyć okazję do zgłębiania zawiłych relacji pomiędzy przestrzenią, a jednostkami, w szczególności zaś tego, jak przestrzeń i ludzie wzajemnie na siebie oddziałują oraz jakie związki zachodzą między jednostkowymi doświadczeniami, a przestrzenią jako taką.
Czas: czwartek, 27 maja 2010, godz. 18:00
Miejsce: Massolit Books and Cafe, ul. Felicjanek 4, Kraków
Organizatorzy spotkania, Fundacja SPLOT i Projekt Miejski, proponują lekturę następujących tekstów:
1. Ch. Mouffe: Agonistyczne przestrzenie publiczne i polityka
demokratyczna – tekst dostępny tutaj;
2. G. Debord, Społeczeństwo spektaklu. Rozważania o społeczeństwie
spektaklu, tłum. M. Kwaterko, Państwowy Instytut Wydawniczy 2006, stamtąd:
rozdział VII “Zagospodarowanie terytorium”
Jako literaturę uzupełniającą proponują natomiast numery 21 (Przestrzenie prywatne) i 22 (Przestrzenie władzy) kwartalnika “Autoportret”.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych tematyką, w szczególności studentów i studentki, doktorantów i doktorantki, działaczy i działaczki organizacji społecznych i kulturalnych, architektów i architektki oraz urbanistów i urbanistki.
Spotkanie poprowadzi Majka Sokal – socjolożka, politolożka, współorganizatorka Festiwalu Kultura dla Tolerancji oraz innych licznych projektów i spotkań kulturalno-społecznych, związana z Massolit Books.
