Obok magii sceny teatralnej wynikającej z samego charakteru i treści spektaklu istnieje jeszcze magia o całkowicie technicznym, mechanicznym charakterze – magia maszynerii teatralnej, wszystkich tych przedziwnych urządzeń wykorzystywanych już od starożytności do uzyskania rozmaitych efektów scenicznych.
Opowieść o Pinie Bausch, twórczyni tzw. teatru tańca, jednej z najważniejszych reformatorek sceny współczesnej. Niemiecka artystka stara się maksymalnie zbliżyć do widza, czerpie inspirację z otaczającej ją rzeczywistości, ale jednocześnie potrafi odnaleźć w swoich spektaklach poetycki, uniwersalny składnik istnienia, wspólny dla wszystkich ludzi. Zapewne dlatego w jej sztuce zakochało się tak wiele osób, w tym sam Pedro Almodóvar.
Nowojorski Times Square to symboliczny, pulsujący nerw świata; miejsce przez całą dobę wypełnione wielojęzycznym tłumem, rozświetlone wielkimi reklamami, rozbrzmiewające klaksonami niezliczonych taksówek. Przy odrobinie uwagi, posiłkując się spostrzeżeniami poczynionymi przez socjologów już prawie 100 lat temu, dostrzeżemy na tej zatłoczonej „scenie” cechy charakterystyczne dla całej współczesności.
Przestrzeń teatralna tylko pozornie oddziela widza od aktorów. Współcześni twórcy odkrywają na nowo sposoby zatarcia tej granicy i wciągnięcie widza do „przestrzeni ukrytej” teatru, przestrzeni wyznaczanej i wytwarzanej przez sam spektakl; jego mikrokosmosu. W ten sposób widz nie tylko ogląda sztukę, ale również w niej uczestniczy, co daje mu wgląd w obszary znaczeń i odczuć inaczej niedostępne.
Autoportret Nr 4 [55] 2016
ORGANICZNOŚĆ
Wbrew pozorom zagadnienie przestrzeni organicznych nie dotyczy tylko zadziwiających zdolności budowlanych zwierząt czy zachwycającej struktury kryształu, lecz przede wszystkim samego procesu powstawania form, ich pojawiania się i zanikania, czy raczej przeistaczania w inne. W świetle coraz to nowszych osiągnięć biologii, genetyki i robotyki pytanie o to, co jest żywe (do tego bowiem sprowadza się pytanie istota organizmu), jest dziś bardziej aktualne niż kiedykolwiek. Pytanie o formy organiczne jest bowiem pytaniem o nas samych: o nasze postrzeganie świata, nasze własne przemijanie i język symboli, jakim próbujemy to przemijanie oswajać.
W numerze:
W kolejnych numerach:
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
