To jest archiwalna strona czasopisma "Autoportret", na której zgromadzono zasoby z lat 2009-2017. Serdecznie zapraszamy do korzystania z aktualnej wersji strony i bezpośredniej lektury udostępnianych przez nas treści.
Nasze czasopismo proponuje refleksję nad kondycją przestrzeni, w jakiej funkcjonujemy. Jesteśmy przekonani o tym, że otoczenie wywiera wpływ na człowieka, a człowiek wpływa na swoje otoczenie. Przyglądanie się tej relacji pozwala nie tylko na zdobycie wiedzy o nas samych, stąd nazwa „Autoportret”, ale może się stać impulsem do zmiany na lepsze przestrzeni, w której żyjemy.
więcej o Piśmie
Drodzy Czytelnicy!
Walka o ocalenie wyjątkowego zabytku architektonicznego brutalizmu – katowickiego dworca – trwa nadal, mimo że został już zamknięty a prace budowlane trwają.
Zachęcamy Was gorąco do podpisywania petycji skierowanej do ministra kultury, generalnego konserwatora zabytków oraz śląskiej wojewódzkiej konserwator zabytków w sprawie wpisania do rejestru zabytków kielichów podtrzymujących strop głównej hali dworca.
Nie pozwólmy by tak cenny przykład powojennej architektury zniknął z krajobrazu Katowic!
Petycję można podpisać tutaj.
Użytkowników Facebooka zachęcamy też do przyłączenia się do grupy poświęconej obronie dworca pieszczotliwie ochrzczonego jakiś czas temu “Brutalem z Katowic”.
Klub Bunkra Sztuki zaprasza na projekcję filmu Za Żelazną Bramą autorstwa austriackiej artystki Heidrun Holzfeind oraz pokaz filmów o architekturze modernistycznej w jej wyborze.
Film Holzfeind ukazuje osiedle Za Żelazną Bramą zbudowane w latach 1965-1972 w centrum Warszawy, na gruzach tzw. Małego Getta. Podczas gdy w latach 70. Dziewiętnaście bloków, każdy liczący szesnaście pięter, uznawanych było za symbol polskiego socjalistycznego dobrobytu, dziś wielu uważa, że budynek cechuje niski standard i są one niemiłą pamiątką epoki komunizmu, miejscem, gdzie coraz liczniejsze społeczności – wietnamska i żydowska – z trudem starają się zasymilować. W filmie rozmowy z mieszkańcami zestawione są z obrazami z życia codziennego w blokach i w ich otoczeniu, trwa dyskusja o przemianach zachodzących w życiu społecznym i przystosowaniu modernistycznej architektury do współczesnych potrzeb mieszkańców.
Program filmowy “Przestrzenie mieszkalne” towarzyszył tegorocznej wystawie Heidrun Holzfeind “Za Żelazną Bramą” w CSW Zamek Ujazdowski. Kuratorką wystawy była Ika Sienkiewicz-Nowacka.
Kuratorka programu filmowego: Heidrun Holzfeind
Czas: 25 listopada 2010, godz. 18:30-21:30
Miejsce: Bunkier Sztuki w Krakowie
PROGRAM
Heidrun Holzfeind, “Za Żelazną Bramą”, 2009, 55min
Ursula Mayer, “Interiors”, 2006; 3:11 min.
Solmaz Shahbazi, “Persepolis”, 2005; 17:40 min.;
Lotte Schreiber, “Quadro”, 2006; 10 min.
Heidrun Holzfeind, “Corviale il serpentone”, 2001; 10 min.
Sabine Bitter/Helmut Weber, “Living Megastructures”, 2003/04; 23 min.; hiszpański, napisy angielskie 10 min.
Heidrun Holzfeind urodziła się w Austrii, pracuje w Nowym Jorku. Jej prace były pokazywane, m.in., w MOMA, Nowy Jork (Documentary Fortnight 2008); Galerie im Taxispalais, Grazer Kunstverein, Festival der Regionen, Austria (2007); European Media Arts Festival, Osnabruck (2007); Exit Art, Nowy Jork; Architecture Museum, Bazylea; White Box, Nowy Jork; Salzburger Kunstverein; MUCA Museum, Meksyk; Artists Space, Nowy Jork; Bronx Museum of the Arts, Nowy Jork; W139, Amsterdam; Transmediale Festival, Berlin; Impakt Festival, Utrecht; Videoart Center, Tokio; BAK, Utrecht.
Zapraszamy wszystkich na spotkanie promujące najnowszy numer “Autoportretu”, które odbędzie się 29 listopada w krakowskim Bunkrze Sztuki w ramach cyklu “Przestrzenie kultury”. O problemach związanych z tożsamością środkowoeuropejską oraz o wyobrażaniu narodów rozmawiać będą z Wojciechem Nowickim autorzy tekstów opublikowanych w numerze: Jurko Prochaśko, Jakub Puchalski i Andrzej Szczerski.
Miejsce: Bunkier Sztuki w Krakowie
Czas: 29 listopada 2010, godz. 18:30
Serdecznie zapraszamy!
Wojciech Nowicki − dziennikarz, tłumacz, kurator wystaw fotograficznych i fotograf. Publikuje w “Tygodniku Powszechnym”. W krakowskiej “Gazecie Wyborczej” jest recenzentem kulinarnym. Należy do rady programowej Miesiąca Fotografii w Krakowie, jest współzałożycielem Fundacji Imago Mundi. Autor książki Dno oka. Eseje o fotografii (Wołowiec 2010). Mieszka w Krakowie.
Jurko Prochaśko − eseista i tłumacz. Publikuje m.in. na łamach kijowskiego miesięcznika „Krytyka” i krakowskiego „Tygodnika Powszechnego”. Germanista z wykształcenia, przetłumaczył m.in. Musila i Rotha. Tłumacz polskiej eseistyki, m.in. Kołakowskiego i Wittlina. Mieszka we Lwowie.
Jakub Puchalski − krytyk muzyczny, historyk kultury, współpracownik „Tygodnika Powszechnego”, związany z UJ. Z założenia otwarty, z doświadczenia relatywista. Zdeklarowany italofil.
Andrzej Szczerski − historyk i krytyk sztuki, wykładowca w Instytucie Historii Sztuki UJ. Wykładał także na Uniwersytecie Goethego we Frankfurcie (2003) i na Uniwersytecie St Andrews w Wielkiej Brytanii (2004). Od 2009 roku Prezes Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA). Autor publikacji poświęconych sztuce XX wieku i sztuce współczesnej, w tym książek Wzorce tożsamości. Recepcja sztuki brytyjskiej w Europie Środkowej około roku 1900 (Kraków 2002), Modernizacje. Sztuka i architektura w nowych państwach Europy Środkowo-Wschodniej 1918-1939 (Łódź 2010). Współautor wystawy „Symbolism in Poland and Britain” w Tate Britain w Londynie w 2009 roku. Kurator wystawy „Modernizacje 1918-1939. Czas przyszły dokonany” w Muzeum Sztuki w Łodzi w 2010 roku.
Wszystkich Czytelników “Autoportretu” zapraszamy do nastawienia radioodbiorników na Radio Kraków – w najbliższą środę 24 listopada, po godzinie 21:00 gośćmi Justyny Nowickiej w paśmie “Korespondencja sztuk” będą Emiliano Ranocchi, Noemi Petneki i Jakub Puchalski. Rozmowa będzie dotyczyła najnowszego numeru “Autoportretu” zatytułowanego “Wyobrażanie narodów”.
Zapraszamy!
W krajobrazie polskich czasopism pojawił się nowy, tym razem elektroniczny periodyk. Od połowy października na stronie www.krytyka-architektury.info jest dostępny pierwszy numer nowego cyfrowego magazynu architektonicznego “Krytyka Architektury”.
Jak sami deklarują związani z wortalem-matką Sztuka-Architektury.pl twórcy nowego kwartalnika, spośród trzech sposobów rozumienia słowa krytyka (krytyka jako popularyzacja, krytyka jako opis i inwentaryzacja techniczna oraz krytyka jako wartość humanistyczna skupiona na estetycznych i społecznych aspektach architektury) najbliższe jest im trzecie rozumienie tego słowa – krytyka, jako humanistyczne wprowadzanie przytomności poprzez refleksję wyrażającą się w pisaniu.
Pierwszy numer “Krytyki Architektury” liczy 64 strony. Tematycznie dotyczy podsumowania plebiscytu Polska Architektura 2009. Zawiera eseje krytyczne, wywiady z autorami, krótkie notki o bieżących wydarzeniach, tłumaczenia i rozmowy.
Całość dostępna jest tutaj.
Zapraszamy do lektury!
Zapraszamy naszych Czytelników z Wrocławia i okolic lub do Wrocławia się wybierających do uczestnictwa w wydarzeniach towarzyszących festiwalowi “Sztuka po przejściach”:
*19.11.2010 (piątek), godzina: 18.00, miejsce: Mieszkanie Gepperta
Wykład – Adam Vaćkar „Forms of engagement – art in public space in times of transformation”
Tłumaczenie na język polski.
*26.11.2010 (piątek), godzina: 18.00, miejsce: Mieszkanie Gepperta
Wykład – Goran Injanc „Sztuka słoweńska”
*29.11.2010 (poniedziałek), godzina: 18.00, miejsce: Mieszkanie Gepperta
Wykład: Joanna Erbel „Czy miejscy planiści potrzebują sztuki?”
*3.12.2010 (piątek), godzina: 18.00, miejsce: Mieszkanie Gepperta
Dyskusja: „Seksualność (nienormatywna) w przestrzeni miejskiej Europy Środkowej i Wschodniej”
Prowadzenie: Maja Sokal, udział wezmą: Julie Land, Zvonko Dimoski, Wojciech Szota, Bartek Lis.
*6.12.2010 (poniedziałek), godzina: 18.00, miejsce: Mieszkanie Gepperta
Wykład: Małgorzata Lisiewicz „Pokonać dystans: refleksje wokół estońskiej sztuki ciała”
*15.12.2010 (środa), godzina: 17.30, miejsce: Mieszkanie Gepperta
Dyskusja: „Pół prywatnie czy pół publicznie – współczesne przestrzenie miejskie w Europie Środkowej i Wschodniej”
Prowadzenie: Katarzyna Kajdanek z udziałem Agaty Gabiś, Jacka Gądeckiego oraz Elżbiety Sekuły.
*17.12.2010 (piątek), godzina: 19.00, miejsce: Mieszkanie Gepperta
Finisaż projektu Sztuka po przejściach połączony z prezentacją katalogu oraz prac Zilvinasa Landsbergasa.
Wstęp na wszystkie wydarzenia w ramach festiwalu “Sztuka po przejściach” jest bezpłatny.
Bieżące newsy i relacje na festiwalowym blogu oraz stronie internetowej festiwalu.
Uwadze czytelników polecamy konferencję naukową “Jubileusz 100-lecia urodzin Macieja Nowickiego”, która odbędzie się jutro w warszawskiej siedzibie SARP.
Gościem specjalnym konferencji: Marvin Malecha — dziekan College of Design na North Carolina State University w Raleigh, członek i prezes (2009) The American Institute of Architects (AIA) — najbardziej wpływowej organizacji skupiającej architektów w USA.
Ponadto w konferencji udział wezmą:
Tadeusz Barucki — wybitny specjalista i autor monografii Macieja Nowickiego
Jerzy Grochulski — prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Architektów Polskich
Lech Kłosiewicz — profesor Politechniki Warszawskiej
Konrad Kucza-Kuczyński — profesor Politechniki Warszawskiej
Romuald Loegler — wykładowca Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Zbigniew Pawłowski — profesor Politechniki Warszawskiej
Marta A. Urbańska — wykładowca Politechniki Krakowskiej
Stefan Wrona — profesor i dziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
Miejsce: Pawilon Wystawowy SARP, ul. Foksal 2, Warszawa
Czas: 18 listopada, początek obrad o godz. 11:00
Szczegółowy program konferencji można znaleźć tutaj.
Już jutro otwarcie Festiwalu “Sztuka po przejściach”, który odbywa się pod patronatem “Autoportretu”. Festiwal rozpocznie wystawa nosząca tytuł COMMUNISM NEVER HAPPENED z udziałem artystów z Estonii, Rumunii, Czech, Litwy i Polski. Kuratorem wystawy jest Michał Bieniek.
Wernisaż wystawy odbędzie się 17 listopada o godz. 19.00 w Galerii Mieszkanie Gepperta, ul. Ofiar Oświęcimskich 1/2 we Wrocławiu.
Na wystawie zostaną zaprezentowane prace następujących artystów:
Rumunia
Ciprian Muresan
„Communism Never Happened” – to praca mogąca być tytułem muzycznego albumu z dawnych lat lub rock’n’rollowego evergreena – to ironiczne i bardzo gorzkie zaprzeczenie, które neguje jednocześnie kapitalizm jako system (rzeczywistość) stojący w opozycji do komunizmu. Ponieważ nie zdarzył się komunizm, nie nastał także kapitalizm. Wbrew propagandzie „nowego” systemu rzeczywistość społeczno-polityczna w krajach byłego bloku wschodniego pozostaje nadal daleka od „demokratycznego” ideału.
„Choose” – wideo, zaskakujące i przewrotnie komentujące realia konsumeryzmu i korporacjonizmu jako rzeczywistego efektu zmian społeczno-politycznych w byłym bloku wschodnim. Ludzie walczący o prawo do wolności i swobodnego dokonywania wyborów otrzymali to prawo: ograniczone do możliwości wybierania pomiędzy produktami wolnego rynku – często identycznymi, różniącymi się barwnymi opakowaniami i strategią marketingową poszczególnych korporacji.
Estonia
Mare Tralla
„The Postsoviet Hero” – wideo ukazujące kobietę i kobiecość jako „materiał” poddawany ćwiczeniom i modelunkowi. Film otwiera scena wieszania na sznurku – jak pranie – dwuwymiarowych kobiecych postaci wyciętych z żurnali, trudno mieć wątpliwości, że Mare Tralla mówi tutaj o kobiecości poddanej „zachciankom” systemów – czyli kolejnych rzeczywistości społeczno-politycznych.
„Feltboots” –ironiczna praca wideo. W roli głównej występuje wyraźnie odstająca od współczesnych miejskich realiów postać, nazwana w finale filmu „stupid looking woman” (głupio wyglądającą kobietą), okutana w rodzaj fartucha i przyciasnego swetra, z głową ukrytą w chustce (przywodzącej na myśl sposób noszenia się starszych kobiet na wsiach) przekrada się pośród przechodniów na ruchliwej ulicy. Tralla, pod pozorem przebieranki i parodii, wskazuje na gorzką prawdę: absurd, nieudolność „tamtego” systemu, a także konieczność odnalezienia się ludzi z „tamtej epoki” w kapitalizmie i konsumeryzmie, implantowanych w rzeczywistość krajów byłego bloku wschodniego.
Republika Czeska
Adam Vackar
„Blurred Zebra” – wideo przedstawiające filmowane z góry przejście dla pieszych (zebrę) w bliżej nieokreślonym mieście. Na początku ten wyraźny znak, naturalny element miejskiego pejzażu i jednocześnie wyraz norm, regulacji i ustalonego porządku, na którym ufundowane jest funkcjonowanie wielkich miast, zaciera się – lub raczej rozpościera, rozrasta, zakrywa ulicę, tracąc jednocześnie swą geometryczną formę i charakterystyczny rysunek. Zebra, która straciła swą funkcję, jest wyrazem refleksji na temat umowności porządków (reprezentowanych przez skodyfikowane systemy znaków) i pozornej stabilności społecznych systemów.
Polska
Piotr Kmita
„Small talks”- seria prac malarskich wykonanych w technikach tradycyjnych na płótnie. Prace formalnie nawiązują do używanych w Internecie kodów zabezpieczających „captcha”. Projekt „Small talks” zawiera zmodyfikowane krótkie sformułowania, które są charakterystyczne dla niezobowiązujących rozmów, wywiązujących się najczęściej podczas przypadkowych spotkań. Powierzchowność tego rodzaju relacji zdaje się narzucać specyficzny „kod językowy” – zestaw gotowych krótkich formułek: pytań, które wypada zadać i zdawkowych odpowiedzi. Tak jak percepcyjnym wyzwaniem jest właściwe odczytanie zakamuflowanych tekstów tak i swego rodzaju wyzwaniem intelektualnym staje się próba skonfrontowania się z zadanym pytaniem. Błahe pytania kryją w sobie podświadomą potrzebę usytuowania pytanej osoby na konkretnym szczeblu drabiny społecznej. Budują rodzaj specyficznie rozumianej gry, w której najistotniejsza jest nie tyle owa pozycja co fakt, czy dana osoba na owej drabinie znajduje się POD czy też NAD pytającym.
„Syzyf”- wideo nawiązujące do filmiku „Escalator fail” (YouTube), w którym ludzie spieszący się na promocję w centrum handlowym próbują, wobec wielkiego tłoku na ruchomych schodach, wejść pod górę po schodach, które zjeżdżają w dół. Wideo przedstawia postać (samego artystę), która, trzymając w rękach blejtram (białe, puste podobrazie), próbuje wejść po schodach ruchomych jadących w dół. To uwspółcześniony Syzyf: jego krok jest najpierw dynamiczny i pewny, by następnie zwalniać… Tuż przed szczytem żałosna postać traci siły i, zmęczona, zjeżdża w dół, patrząc w górę – na upragniony cel podróży.
Z przyjemnością informujemy naszych Czytelników, iż objęliśmy patronatem medialnym festiwal “Sztuka po przejściach” odbywający się we Wrocławiu od 17 listopada do 17 grudnia br.
Festiwal “Sztuka po przejściach” jest drugą edycją szeroko zakrojonego projektu kulturalnego, którego celem jest przybliżenie polskim odbiorcom sztuki dawnego bloku wschodniego – w pewien sposób powiązanej ze sobą, chociażby z powodu podobnych doświadczeń polityczno-społecznych, a jednak odrębnej i zmierzającej w różnych kierunkach. Celem działań jest zarysowanie poszczególnych tendencji w sztuce po ’89 roku. Rok ’89 stawi dla organizatorów cezurę i swoisty punkt przekroczenia, który dla niektórych artystów miał duże znaczenie (wpływając wyraźnie na ich twórczość), a dla innych pozostał odległym i dość abstrakcyjnym śladem przeszłości. W jaki sposób artyści odnaleźli się w ekspansywnym kapitalizmie, jeśli doświadczyli wcześniej życia w ustroju socjalistycznym? Jak do tego rodzaju doświadczeń i tropów w twórczości narodowej odnoszą się artyści, którzy innej – poza kapitalistyczną – rzeczywistości nie znają?
Festiwal będzie realizowany w ramach działalności wrocławskiej Galerii Mieszkanie Gepperta prowadzonej przez Fundację ART TRANSPARENT od 2007 roku.
Projekt “Sztuka po przejściach” jest interdyscyplinarnym festiwalem kulturalnym, który dotyczy szeroko pojętej aktywności artystycznej na terenie Środkowej i Wschodniej Europy. Projekt obejmuje państwa byłego bloku wschodniego, zatem punktem wyjścia są tutaj przemiany społeczno-polityczne po roku ’89. Festiwal ma stać się przestrzenią podwójnej konfrontacji: (1) narodowej, czyli powinien wzajemnie przybliżyć – artystom, uczestnikom, widzom – procesy transformacji sztuki i sztukę w poszczególnych „małych ojczyznach”, oraz (2) artystycznej – między artystami „różnego doświadczenia”, które determinuje ich sposób patrzenia na świat, własną twórczość, przestrzeń publiczną i prywatną, sztukę krytyczną.
Zapraszamy do uczestnictwa w festiwalu – szczegółowy program i wszystkie informacje znajdują się tutaj.
Z przyjemnością informujemy, iż pod naszym patronatem ukaże się wkrótce nakładem Fundacji Architektów książka Kingi Baumann Wine, culture, architecture. Smak architektury.
Jak pisze sama autorka mottem dla książki mogłoby być zdanie “Wino powstaje w winnicy, ale styl nadaje mu winiarz i architekt…”. Kinga Baumann, architektka i krytyczka, oprowadza w niej czytelników po plantacjach Europy, analizując nowe realizacje i próbując odpowiedzieć na następujące pytania: Co kształtuje wizerunek wina? Czy jego smak można odczytać na elewacjach bodegi? Czy wystrój enoteki wpływa na degustację? Książka składa hołd kulturze wina i jej estetycznej oprawie.
Autorka przedstawia ponad 60 obiektów oraz dzieli się wrażeniami z podroży. Zainteresują one wielbicieli architektury, koneserów win i smakoszy życia. Aneks w postaci przewodnika zawiera informacje przydatne dla wszystkich tych, którzy zechcieliby wybrać się na wędrówkę w poszukiwaniu nietuzinkowych widoków i doznań.
Kinga Baumann – absolwentka Wydziału Architektury FH w Kolonii. Od roku 1993 członkini niemieckiej Izby Architektów AKNRW. Krótkie chwile spędzane w Polsce poświęca na współpracę z pracownią rodzinną w Warszawie. Jej eseje publikowane były między innymi w „Architekturze & Biznes”, „Archivolcie”, „Magazynie Budowlanym”, „Muratorze”, „Werandzie” i „Elle Decoration”.
