Kampus wielu narodów
Nasze ciało nie jest najpierw w przestrzeni, ale z przestrzenią.
Maurice Merleau-Ponty
Obok miejsc pamięci, którą nazwijmy „powszechną”, które pamiętają wszyscy mniej więcej z tego samego powodu (jak pomniki, czy miejsca upamiętnione historycznymi wydarzeniami), tkanka przestrzeni składa się przede wszystkim z miejsc pamięci „oligoptycznej”, czyli takiej, która „widzi zbyt mało, ale widzi dobrze”. To miejsca pamięci prywatnej związane z wydarzeniami z jakiegoś powodu istotnymi jedynie dla jednostki; takie miejsca to składniki przestrzeni najczęściej drobne.
To, że jestem „z” przestrzenią krystalizuje inny rodzaj związku między mną a światem. Nie mogę już wygodnie po prostu umieścić siebie pośród przedmiotów, pozostając wobec nich neutralny; „z” przenosi mnie w inną sferę relacji, którą można określić jako „towarzyszenie”. Gdy „jestem Z przestrzenią” wraz z jej elementami znajduję się we wspólnym ruchu, a zatem nie mogę uznać się jedynie za obserwatora rzeczywistości, lecz za jej współ-twórcę.
Odwołując się do fragmentu tekstu Tadeusza Sławka, który ukaże się w nowym numerze „Autoportretu”, chcemy zapytać o Waszą osobistą przestrzeń (autoprzestrzeń). Nasz kolejny numer, zatytułowany Przestrzeń jako taka, będzie dotyczył przestrzeni ujmowanej teoretycznie i doświadczanej, konstruowanej społecznie i indywidualnej. Z tej okazji chcielibyśmy zachęcić Was do współtworzenia tego numeru – nadeślijcie do nas zdjęcia ukazujące własną, ważną dla Was przestrzeń, przestrzeń z-którą-jesteście.
Dziesięć z przysłanych przez Was zdjęć wybranych przez naszą redakcję, zostanie opublikowanych na łamach naszego kwartalnika.
Fotografie – najlepiej czarno-białe (w takiej formie zostaną opublikowane), wraz z jednozdaniowym komentarzem, prosimy nadsyłać na adres:
autoportret@mik.krakow.pl
W czwartek 23 maja o 17.30 w Galerii Rondo Sztuki w Katowicach odbędzie się spotkanie promocyjne nowego numeru Autoportretu: “Po przemyśle: społeczne i materialne skutki dezindustrializacji“. Podczas spotkania rozmawiać będą: Przemysław Jendroska (Stowarzyszenie Pyrlik Stalowy) oraz Stanisław Ruksza (CSW Kronika). Spotkanie poprowadzą: Anna Syska (Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego) i Paweł Jaworski (Napraw Sobie Miasto).
Zapraszamy!
Paweł Jaworski – urbanista i filozof, członek Zarządu Fundacji Napraw Sobie Miasto. Interesuje się przede wszystkim powstawaniem obszarów wykluczenia oraz ich rewitalizacją, układami przestrzennymi koncernów przemysłowych, współczesną estetyką i antropologią filozoficzną.
Przemysław Jendroska – rodowity nikiszowianin, lokalny patriota, założyciel stowarzyszenia Pyrlik Stalowy poprzez które zaraża miłością do tego miejsca. Fotoreporter i fotoedytor w Gazecie Wyborczej, wykładowca w szkole fotograficznej Fotoedukacja.
Stanisław Ruksza – historyk sztuki, kurator wystaw, autor tekstów o współczesności. Dyrektor artystyczny Centrum Sztuki Współczesnej Kronika w Bytomiu. W latach 2007-2009 wykładowca Uniwersytetu Śląskiego. Założyciel Klubu Krytyki Politycznej na Śląsku. Kurator kilkudziesięciu wystaw w kraju i zagranicą oraz redaktor książek. Obecnie kuratoruje międzynarodowy program “Projekt Metropolis”, mający nakreślić przy użyciu sztuk wizualnych aktualny obraz zmieniającego się Górnego Śląska.
Anna Syska – architektka, pracownik Śląskiego Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach, członek zarządu Fundacji Napraw Sobie Miasto. Zajmuje się historią architektury XX w. w województwie śląskim. Pośród jej zainteresowań naukowych są także: architektura koncernu Bata, zabytki techniki oraz międzywojenne obiekty sportowe rozumiane jako przykład budownictwa podążającego za zmianami obyczajowymi.
Miejsce: Galeria Rondo Sztuki w Katowicach (Rondo im. Gen. Jerzego Ziętka 1)
Czas: 23 maja 2013, 17.30
28 marca 2013 r. rozstrzygnięto zainicjowany przez samorząd Województwa Małopolskiego konkurs na opracowanie ideowo – studialnej koncepcji urbanistyczno – architektonicznej Centrum Muzyki w Krakowie. Dzięki temu uzyskano koncepcje, które m.in. mogą być przydatne jako wytyczne dla planu zagospodarowania przestrzennego obszaru z lokalizacją Centrum Muzyki w Krakowie oraz mogą ułatwić przygotowanie warunków do konkursu realizacyjnego.
W przyszłym Centrum Muzyki siedzibę znajdą zespoły artystyczne Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie, Capelli Cracoviensis i Sinfonietty Cracovia oraz nowy kampus Akademii Muzycznej w Krakowie. Po wielu analizach i debatach przyjęto, że warto rozważyć lokalizację Centrum Muzyki, wraz z wieloma usługami komplementarnymi i uzupełniającymi, w krakowskiej dzielnicy Grzegórzki, na terenie pozyskiwanym od wojska, o powierzchni ponad 12 ha, położonym nad Wisłą, u zbiegu ul. Ludwika Zieleniewskiego i Bulwaru Kurlandzkiego. Koncepcja Centrum Muzyki zakłada przeprowadzenie kompleksowej rehabilitacji i zmiany funkcjonalnej zdegradowanego obszaru Krakowa w sferze funkcjonalnej, urbanistycznej i architektonicznej.
Konkurs miał zweryfikować potencjał terenu w otoczeniu Bulwaru Kurlandzkiego jako możliwej lokalizacji „miasteczka muzycznego” z otwartymi przestrzeniami publicznymi, terenami zielonymi oraz funkcjami komercyjnymi oraz zainicjować szeroką dyskusję, nie tylko na temat kształtu kompleksu Centrum Muzyki, ale potencjalnych możliwości zagospodarowania ogromnego terenu w bezpośrednim centrum Krakowa.
Konkurs miał charakter ideowy, przygotowujący do późniejszych decyzji planistycznych, i był jednym z etapów przygotowań do ogłoszenia międzynarodowego konkurs urbanistyczno – architektonicznego, tak aby w oparciu o wybrane założenia i opracowaną dokumentację, umożliwić realizację całego zamierzenia w latach 2015-2020.
Zapraszamy na spotkanie z Krzysztofem Nawratkiem i Pawłem Jaworskim, którzy będą zastanawiać się nad ponowną industrializacją miast. Spotkanie odbędzie się w MOCAK-u 23 kwietnia 2013 o 18.30.
Dyskusja o reindustrializacji rozpoczęła się w krajach Europy Zachodniej i USA w zasadzie dopiero kilka lat temu (uznałbym rok 2010 za przełomowy), gdy kryzys 2008 roku uświadomił (przynajmniej niektórym) bankructwo modelu rozwoju miast opartego na spekulacji nieruchomościami i płynnym kapitalizmie. Czy rzeczywiście mamy do czynienia z kompromitacją modelu, który obowiązywał przez ostatnie 20–30 lat, wciąż pozostaje kwestią dyskusyjną (neoliberalizm jest może martwy jako teoria, ale wciąż niepokojąco żywy jako praktyka), faktem jest jednak rosnące zainteresowanie alternatywnymi sposobami stymulowania rozwoju miast. Jednym z nich jest właśnie reindustrializacja. [fragment artykułu Krzysztofa Nawratka „O nową robotniczą rewolucję. Transcendentny sens miasta przemysłowego”, opublikowanego w najnowszym numerze Autoportretu]
Krzysztof Nawratek – dr architekt, urbanista, teoretyk miasta, kierownik studiów magisterskich w szkole architektury na uniwersytecie w Plymouth (Wielka Brytania). Autor publikacji: Ideologie w przestrzeni. Próby demistyfikacji (Kraków 2005), Miasto jako idea polityczna (Kraków 2008, wydanie angielskie: City as a political idea, UPP 2011) oraz Dziury w całym. Wstęp do miejskich rewolucji (Warszawa 2012, wydanie angielskie: Holes in the Whole. Introduction to urban revolutions, Zero Books 2012).
Paweł Jaworski – urbanista i filozof, członek zarządu Fundacji Napraw Sobie Miasto. Interesuje się przede wszystkim powstawaniem obszarów wykluczenia oraz ich rewitalizacją, układami przestrzennymi koncernów przemysłowych, współczesną estetyką i antropologią filozoficzną.
Miejsce: MOCAK, ul. Lipowa 4, Kraków
Czas: 23 kwietnia 2013, godzina 18.30