W oparciu o szczegółową analizę dwóch krakowskich domów jednorodzinnych zaprojektowanych przez J. Tadeusza Gawłowskiego i Marię Jasicką autor podejmuje dyskusję z dziedzictwem PRL-owskiej “kostki” będącej niewątpliwie formą “u-miarkowanego” modernizmu. Próbuje pokazać, jakie miejsce może owo dziedzictwo zajmować dzisiaj oraz proponuje zmianę naszego stosunku do stylu retro w obliczu urządzania własnego domu.
Serdecznie zapraszamy naszych Czytelników i Sympatyków na kolejne spotkanie „Autoportretu” w Bunkrze Sztuki w Krakowie z cyklu „Przestrzenie kultury”. Będzie ono poświęcone tematowi nowego numeru – domowi w Polsce.
W spotkaniu wezmą udział: Piotr Korduba, Magdalena Staniszkis, Piotr Winskowski. Rozmowę poprowadzi Majka Sokal.
Miejsce: Bunkier Sztuki, Pl. Szczepański 3A, Kraków
Czas: 13 października 2010 r. (środa), godz. 18.30
Jeśli powierzymy projekt naszego domu w Polsce uznanemu współczesnemu architektowi, zazwyczaj dostaniemy budynek utrzymany w duchu ścisłego minimalizmu. Idealny jako symbol statusu, dom taki raczej nie przyjmie z wdziękiem objawów życia zwanych popularnie bałaganem. Nie wprowadzimy weń własnej dwudziesto-, trzydziestoletniej historii i jej świadków – zwykłych przedmiotów odziedziczonych po nieodległych przodkach. Otrzymamy spójne wnętrze i zewnętrze – wszystko z precyzją i konsekwencją utrzymane w historycznym przecież stylu modernizmu.
Jeżeli wybór nasz padnie na opcję tradycyjną i dom z katalogu, otrzymamy karykaturę historycznej architektury wzbogaconą o technologiczną nowoczesność – szyby zespolone o odpowiednim współczynniku przenikalności cieplnej k oraz regulowane pilotem rolety i drzwi garażu. Wewnątrz umeblujemy nasz dom pewnie współczesnym dizajnem – z może wyższej niż IKEA półki, ewentualnie tzw. meblami kolonialnymi. Nasz stolik po babci również i tutaj będzie się czuł jak piąte koło u wozu. Oczywiście jeżeli byśmy dziwnym trafem w ogóle chcieli go ze sobą zabrać…
Pozorna opozycja pozornej tradycji i pozornej nowoczesności kształtuje obraz polskiego domu ostatnich dwóch dekad. Oprócz opisu sytuacji i poszukiwania jej przyczyn, najnowszy numer „Autoportretu” pyta o alternatywę, jakieś, choćby wąskie, wyjście z opisanego klinczu
Zapraszamy serdecznie na dyskusję zatytułowaną “Starzenie się nowoczesności”, współorganizowaną przez ms2 w Łodzi oraz redakcję “Autoportretu”. Jednym z centralnych wątków nowego numeru naszego kwartalnika jest dialektyka nowoczesności i tradycji, nieustanne ścieranie się naszej współczesnej nowoczesności z tym, co kiedyś było świeże i odpowiadało na ducha czasu, a teraz jest już (tylko?) naszym dziedzictwem.
Taki los spotkał architekturę modernistyczną lat 20. i 30., której walory historyczne coraz częściej są dostrzegane i otaczane konserwatorską i społeczną troską; w muzeach techniki znajdują się już nie tylko maszyny parowe i dwupłatowce, ale także urządzenia, które kilka dekad temu były emblematami postępu. Czy taki los będzie podzielony przez wszystko to, czego doświadczamy obecnie − architekturę, technikę, naszą refleksję na temat współczesności? O tym, co można zrobić ze starzejącą się nowoczesnością zastanowią się autorzy artykułów z bieżącego numeru „Autoportretu” oraz redaktorka naczelna pisma.
Marcin Jarząbek, absolwent MISH UJ oraz historii w Central European University w Budapeszcie, doktorant Wydziału Historycznego UJ. Zajmuje go nowoczesna historia Europy Środkowo-Wschodniej (XIX i XX w.), w szczególności zaś studiami nad historią społeczną, pograniczami, nacjonalizmem, procesami modernizacyjnymi i urbanizacyjnymi oraz pamięcią zbiorową. Autor tekstu „Dziedzictwo (sic!) nowoczesności”.
Dorota Leśniak-Rychlak, redaktorka naczelna „Autoportretu”, z wykształcenia historyczka sztuki i architektka, z wyboru redaktorka. Kuratorka wystawy dzieł C. R. Mackintosha w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie oraz współkuratorka wystawy „3_2_1. Nowa architektura w Japonii i Polsce” w Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „manggha” w Krakowie. W latach 2001-2003 sekretarz redakcji miesięcznika „Architektura & Biznes”.
Piotr Winskowski, architekt, adiunkt na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej i na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie. Wykłada też na kierunku Kulturoznawstwo Międzynarodowe i w Podyplomowym Studium Kuratorskim UJ. Autor prac z zakresu teorii architektury, architektury nowoczesnej i ponowoczesnej, relacji między architekturą i innymi sztukami, m.in.: Modernizm przebudowany (2000), Uwarunkowania kulturowe architektury wobec przemian cywilizacyjnych końca XX wieku (współautor i redaktor, 2001), Miasto − między przestrzenią a koncepcją przestrzeni (współautor i współredaktor, 2010). Autor artykułu „Motywy maszyny”.
***
Czas: 17 czerwca 2010 r., godz. 18:00
Miejsce: ms2 w Łodzi, ul. Ogrodowa 19.
Spotkanie w ramach cyklu Metapolis
Miasto to obiekt materialny, zbiór budynków i przestrzeni pomiędzy nimi, wyodrębniony granicami administracyjnymi. To również, a może przede wszystkim, byt społeczny, przestrzeń doświadczana, przeżywana, myślana i interpretowana. Cykl Metapolis poświęcony jest zagadnieniom, które składają się na to złożone pojęcie, jakim jest miasto – architekturze i urbanistyce, praktykom artystycznym w przestrzeni miejskiej i reprezentacji miasta w sztuce oraz teorii idei politycznych.
Kurator cyklu: Łukasz Biskupski
Cykl zorganizowany we współpracy z Narodowym Centrum Kultury
Z myślą o tych wszystkich z Państwa, którzy nie mieli możliwości usłyszeć zeszłotygodniowej audycji Justyny Nowickiej, której tematem był najnowszy numer “Autoportretu”, zamieszczamy nagrania. Przypominamy, że gośćmi Radia Kraków byli autorzy tekstów Artur Wabik, Piotr Winskowski i Michał Wiśniewski oraz Michał Choptiany, sekretarz redakcji “Autoportretu”.
Nowoczesności w Radiu Kraków (Część 1)
Nowoczesności w Radiu Kraków (Część 2)
