Sztuka wyboru
To jest archiwalna strona czasopisma "Autoportret", na której zgromadzono zasoby z lat 2009-2017. Serdecznie zapraszamy do korzystania z aktualnej wersji strony i bezpośredniej lektury udostępnianych przez nas treści.
Nasze czasopismo proponuje refleksję nad kondycją przestrzeni, w jakiej funkcjonujemy. Jesteśmy przekonani o tym, że otoczenie wywiera wpływ na człowieka, a człowiek wpływa na swoje otoczenie. Przyglądanie się tej relacji pozwala nie tylko na zdobycie wiedzy o nas samych, stąd nazwa „Autoportret”, ale może się stać impulsem do zmiany na lepsze przestrzeni, w której żyjemy.
Dyskusja wokół polskiego postmodernizmu
We wtorek 8 kwietnia o godzinie 18 w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie odbędzie panel dyskusyjny wokół książek “P1” pod redakcją Lidii Klein oraz “P2” Alicji Gzowskiej i Lidii Klein, wydanych nakładem wydawnictwa 40 000 Malarzy.
W spotkaniu wezmą udział: architekt Krzysztof Bień, Dorota Leśniak-Rychlak(„Autoportret”, Małopolski Instytut Kultury),prof. Krystyna Wilkoszewska (Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego), dr Piotr Winskowski (Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej). Spotkanie poprowadzi Alicja Gzowska.
Architektura postmodernistyczna w Polsce często kojarzy się z kiczowatym, tandetnym stylem, który został w okresie transformacji ustrojowej importowany do kraju, a następnie zbanalizowany.
W listopadzie nakładem wydawnictwa 40000 Malarzy ukazały się dwie książki: “P1. Postmodernizm polski. Architektura i urbanistyka” – antologia tekstów pod redakcją Lidii Klein, i “P2. Postmodernizm polski. Architektura i urbanistyka” – będąca zapisem rozmów Klein i Gzowskiej ze znaczącymi twórcami polskiej postmoderny: Czesławem Bieleckim, Markiem Budzyńskim, Jerzym Gurawskim, Wojciechem Jarząbkiem, Romualdem Loeglerem i Jakubem Wujkiem.
Obie książki rzucają nowe światło na architekturę i urbanistykę lat 80. i 90., pozwalając dostrzec rozpoczynające się wówczas zmiany w sposobach myślenia o budynkach, mieście i przestrzeni, które znacząco wpłynęły na kształt naszego dzisiejszego otoczenia.
Podczas dyskusji padną pytania o to, jaki wpływ na kształt polskiego postmodernizmu miały determinanty historyczne: schyłkowy PRL i pierwsze lata transformacji ustrojowej? Dlaczego nikt nie myśli o postmodernistycznych budynkach jako o zabytkach? Czy postmodernizm w architekturze jest tym samym, co postmodernizm w sztuce? Czy postmodernistyczna architektura to wyparty wyrzut sumienia transformacji lat 90.? W jakim stopniu polskie blokowiska są efektem postmodernistycznego myślenia o przestrzeni publicznej?
Więcej informacji: http://bit.ly/1h6TSk8
Przestrzenie wiedzy – Autoportret Nr 1 [44] 2014
Już za parę dni ukaże się najnowszy numer Autoportretu, a w nim następujące treści:
Przyszłość bibliotek Robert Darnton
Wirtualny cmentarz AESD
Teatry, drzewa i pałace Michał Choptiany
Kunstkamera: między białym sześcianem a czarną skrzynką Jakub Woynarowski
Polonia noviter reperta Jakub Niedźwiedź
Metamorfozy biblioteki Ankieta redakcyjna
Osmoza Matteo Trincas, Davide Pisu
Infrastruktura małych bibliotek z Dariuszem Śmiechowskim rozmawia Marta Karpińska
Wprowadzenie Nicolas Grospierre
Szkolne atlasy historyczne Tomasz Kamusella
Kampus wielu narodów Katarzyna Mrugała
Szkoła – między ławkami a cyfrowymi chmurami Rossano Baronciani
Zmierzch wiedzy w kulturze dostępu Krzysztof Korżyk
Polecamy!
David Crowley w Krakowie
Polecamy wykład Davida Crowley’a, który odbędzie się w dniu 22 lutego 2014 roku o godz. 17.00 w Muzeum Narodowym w Krakowie w związku z finisażem wystawy „Reakcja na modernizm. Architektura Adolfa Szyszko-Bohusza” zorganizowanej przez fundację Instytut Architektury i MNK.
David Crowley będzie zastanawiał się, w jaki sposób projekty Adolfa Szyszko-Bohusza latach 30. XX wieku były przeniknięte ideami – formułowanymi często w Europie międzywojennej – na temat sposobów wyrażania się władzy w nowoczesnej architekturze. Wiązało się to zarówno z zarządzaniem przeszłością, jak i projektowaniem przyszłości. Szyszko-Bohusz, jako architekt i konserwator najważniejszych polskich zabytków, z bliskimi znajomościami w najwyższych kręgach politycznych kraju, był predestynowany, by zajmować się jednym i drugim. Skupiając się na zaprojektowanym przez niego wejściu do krypty Piłsudskiego na Wawelu i Domu im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przy Oleandrach, Crowley zajmie się także poszukiwaniem powiązań dzieł Szyszko-Bohusza z głęboko zakorzenioną w polskiej kulturze politycznej symboliką śmierci, a także związkami, które architekt chciał ustanowić z kulturą klasycznego antyku.
Wprowadzenie: Dorota Leśniak-Rychlak
Miejsce wykładu: Sala u Samurajów, Muzeum Narodowe w Krakowie, Gmach Główny Aleja 3 Maja 1
A pod tymi linkami znajdują się artykuły Davida Crowley’a opublikowane na łamach Autoportretu:
Styl zakopiański – styl narodowy
Krajobrazy zimnej wojny
Transhumanizm w dizajnie
David Crowley
kierownik Department of Critical Writing in Art and Design w Royal College of Art w Londynie. Jest krytykiem dizajnu oraz kuratorem wystaw, ostatnio: Cold War Modern: Design 1945-1970 (Victoria and Albert Museum, Londyn, 2008-2009. Interesuje się Europą Środkowo-Wschodnią, opublikował (jako autor bądź redaktor) kilka książek poświęconych historii kulturowej tego regionu. Jest redaktorem (wraz z Susan Reid) tomu Pleasures in Socialism. Leisure and Luxury in the Eastern Bloc (Northwestern University Press, w druku, 2010).
Architektura dzisiaj. Redefinicja – spotkanie wokół najnowszego Autoportretu w Katowicach
“Architektura dzisiaj. Redefinicja” to temat spotkania wokół nowego numeru “Autoportretu” “Ograniczenie”, na które zapraszamy 19 lutego 2014, o godz. 18.00. do KATO przy ul. Mariackiej 13 w Katowicach.
Rozmawiać będą:
Bartłomiej Nawrocki (Jojko + Nawrocki Architekci)
Małgorzata Spasiewicz-Bulas (Pracownia Obywatelska)
Dorota Leśniak-Rychlak (“Autoportret”)
Prowadzenie: Paweł Jaworski (Napraw Sobie Miasto)
Chcielibyśmy porozmawiać o tym, kim jest współcześnie architekt (niekoniecznie projektujący), czym się zajmował jeszcze całkiem niedawno i czym obecnie się zajmuje, jakie stawia mu zadania społeczeństwo, które przecież architektów kształci na publicznych uczelniach za publiczne pieniądze. Pytania te pojawią się w kontekście konieczności odejścia od paradygmatu ciągłego wzrostu: jako czegoś nieuchronnego, z czym musimy się pogodzić i to zaakceptować, ale również o jako strategii projektowej i strategii myślenia o przestrzeni – kiedy świadomie na ograniczenie się
decydujemy.
Organizatorzy: autoportret, KATO, Napraw Sobie Miasto
“Ograniczenie – architektura Hansa van der Laana”
„Ograniczenie – architektura Hansa van der Laana” to tytuł spotkania z Maciejem Miłobędzkim towarzyszącego najnowszemu wydaniu numeru kwartalnika „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni”. Spotkanie odbędzie się w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK, w czwartek 23 stycznia o godz. 18.00, poprowadzi je Dorota Leśniak-Rychlak.
Serdecznie zapraszamy!
Hans van der Laan (1904–1991) studiował architekturę w Delft w przełomowych dla współczesnego dyskursu architektonicznego latach 20. XX wieku. Aktywny animator
burzliwych studenckich dyskusji w 1927 roku wstąpił do zakonu. Kontemplacyjny charakter benedyktyńskiego życia, cierpliwa praca, ideał „dobrego robotnika” miały niewątpliwie znaczenie dla jego poszukiwań wysublimowanej, „pozbawionej wszelkich konieczności” istoty architektury. Podążający własną ścieżką i eksplorujący obszary nieobecne we współczesnym mu dyskursie architektonicznym van der Laan pozostawił po sobie kilka fascynujących projektów i budowli, m.in. klasztory w Vaals (1956–1967), Roosenberg (1975), Mariavall (1995), dom mieszkalny w Best (1982), a także wiele istotnych tekstów, traktaty Architectonic Space (1977), Play of Forms (1985) – dotyczący relacji natury, kultury i liturgii – projekty mebli, naczyń i szat liturgicznych, kroju pisma. Był wynalazcą systemu proporcji Plastic Number (1928), główną postacią, założycielem i wykładowcą tzw. Bossche School. Jego realizacje, odkrycia i teorie stały się inspiracją dla architektów wielu generacji o tak różnych twórczych osobowościach jak: Gerrit Rietveld, John Pawson, Wiel Arets czy David Chipperfield.
Maciej Miłobędzki – architekt, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W latach 1984 – 1988 pracował w Spółdzielni Pracy Twórczej Architektów i Artystów Plastyków. Współzałożyciel pracowni JEMS Architekci. Od 2008 r. prowadzi działalność dydaktyczną na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Laureat Honorowej Nagrody SARP (2002).
“Ten przemyślany sposób chodzenia wzmacnia nasze fizyczne obcowanie z budowlą, napięcia pomiędzy charakterem wnętrz o rozmaitej skali i różnym stopniu otwarcia. Materia, ciężar i gęstość budowli, wymiary, temperatura, nasze kroki, ruchy, współtworzą percepcję przestrzeni. Przez zmysły odkrywamy intelektualny wymiar architektury. Van der Laan projektował stopniowo rozbudowujące się opactwo jako serie trójwymiarowych siatek, rytmów, podziałów, miar opartych na regule Plastic Number, z czasem zamieniając je w twory wolumetryczne. Porządek dnia i rytmy codziennych czynności: ruchu, cichej kontemplacji, modlitwy, pracy, odpoczynku, typowe dla benedyktyńskich zakonów, i architektura klasztoru w Vaals wzajemnie się dopełniają.”
Fragment tekstu Macieja Miłobędziego “Ima summis” z najnowszego wydania kwartalnika autoportret.
Współorganizator: MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie
Na zdjęciu: Hans van der Laan, Klasztor Roosenberg, Waasmunster, krużganek, w głębi wejście do kościoła, fot. M. Miłobędzki
Trójka o “Ograniczeniu” – zapis audycji
Polecamy zapis audycji “Klub Trójki” prowadzonej przez Dariusza Bugalskiego, którego gośćmi byli: Elżbieta Janicka, Maciej Miłobędzki i Dorota Leśniak-Rychlak. Z radiową dyskusją dotyczącą “Ograniczenia” – tematu najnowszego Autoportretu można zapoznać się pod tym linkiem.
Autoportret w radiowej Trójce
Dziś pomiędzy 21.00 a 22.00 zapraszamy do słuchania Programu 3 Polskiego Radia. Gośćmi Dariusza Bugalskiego w Klubie Trójki będą Maciej Miłobędzki, Elżbieta Janicka i Dorota Leśniak Rychllak, a dyskusja skupi się wokół najnowszego numeru Autoportretu, którego tematem jest ograniczenie.
Polecamy!
Na zdjęciu: Dom Kereta, ilustracja do tekstu Elżbiety Janickiej “Kryjówka w wersji demo” opublikowanego w “Autoportrecie” 43[4]2013 “Ograniczenie”. Autor fotografii: Jarosław Matla