Z radością informujemy o powstaniu nowej okołoarchitektonicznej inicjatywy. W Warszawie powołana została do życia Fundacja Centrum Architektury. Założycielami i członkami zarządu CA zostali Agnieszka Rasmus-Zgorzelska, Aleksandra Stępnikowska, Jarosław Trybuś, w skład rady programowej Centrum weszli prof. Marta Leśniakowska, arch. Krzysztof Mycielski, arch. Grzegorz Stiasny.
Centrum obrało sobie następujące cele i obszary działań:
– wspieranie rozwoju kultury architektonicznej w Polsce i na świecie
– tworzenie kontaktów i umacnianie współpracy w środowisku architektonicznym w Polsce i na świecie oraz umożliwianie działań interdyscyplinarnych między różnymi środowiskami kultury
– pobudzanie zainteresowania architekturą i jej historią w środowiskach nieprofesjonalnych,
– inicjowanie przedsięwzięć służących popularyzacji zagadnień architektury,
– wspieranie lokalnych inicjatyw związanych z upowszechnianiem zagadnień związanych z architekturą
– popularyzację nowych zjawisk i teorii z obszaru architektury, przestrzeni i szeroko pojętego projektowania
– promocję aktualnej i dawnej polskiej architektury w Polsce i za granicą oraz wspieranie współpracy międzynarodowej
(za statutem fundacji)
Centrum ma już na koncie dwie inicjatywy. Pierwszą jest instalacja Aleksandry Wasilkowskiej Time Machine eksponowana w holu warszawskiego Dworca Centralnego (można ją oglądać jeszcze tylko do 2 lipca!), drugą jest projekt serii pięciu dwujęzycznych map-przewodników po warszawskiej architekturze. Pierwsza z Archimap, stworzona przez Grzegorza Piątka i Jarosława Trybusia, a poświęcona architekturze dwudziestolecia międzywojennego właśnie się ukazała. W czwartek 30 czerwca w Domu Funkcjonalnym przy ul. Jakubowskiej 16 na Saskiej Kępie odbędzie się spotkanie promocyjne, po którym organizatorzy zapraszają na spacer.
Trzymamy kciuki za dalsze projekty!
Drodzy Czytelnicy!
Walka o ocalenie wyjątkowego zabytku architektonicznego brutalizmu – katowickiego dworca – trwa nadal, mimo że został już zamknięty a prace budowlane trwają.
Zachęcamy Was gorąco do podpisywania petycji skierowanej do ministra kultury, generalnego konserwatora zabytków oraz śląskiej wojewódzkiej konserwator zabytków w sprawie wpisania do rejestru zabytków kielichów podtrzymujących strop głównej hali dworca.
Nie pozwólmy by tak cenny przykład powojennej architektury zniknął z krajobrazu Katowic!
Petycję można podpisać tutaj.
Użytkowników Facebooka zachęcamy też do przyłączenia się do grupy poświęconej obronie dworca pieszczotliwie ochrzczonego jakiś czas temu “Brutalem z Katowic”.
Klub Bunkra Sztuki zaprasza na projekcję filmu Za Żelazną Bramą autorstwa austriackiej artystki Heidrun Holzfeind oraz pokaz filmów o architekturze modernistycznej w jej wyborze.
Film Holzfeind ukazuje osiedle Za Żelazną Bramą zbudowane w latach 1965-1972 w centrum Warszawy, na gruzach tzw. Małego Getta. Podczas gdy w latach 70. Dziewiętnaście bloków, każdy liczący szesnaście pięter, uznawanych było za symbol polskiego socjalistycznego dobrobytu, dziś wielu uważa, że budynek cechuje niski standard i są one niemiłą pamiątką epoki komunizmu, miejscem, gdzie coraz liczniejsze społeczności – wietnamska i żydowska – z trudem starają się zasymilować. W filmie rozmowy z mieszkańcami zestawione są z obrazami z życia codziennego w blokach i w ich otoczeniu, trwa dyskusja o przemianach zachodzących w życiu społecznym i przystosowaniu modernistycznej architektury do współczesnych potrzeb mieszkańców.
Program filmowy “Przestrzenie mieszkalne” towarzyszył tegorocznej wystawie Heidrun Holzfeind “Za Żelazną Bramą” w CSW Zamek Ujazdowski. Kuratorką wystawy była Ika Sienkiewicz-Nowacka.
Kuratorka programu filmowego: Heidrun Holzfeind
Czas: 25 listopada 2010, godz. 18:30-21:30
Miejsce: Bunkier Sztuki w Krakowie
PROGRAM
Heidrun Holzfeind, “Za Żelazną Bramą”, 2009, 55min
Ursula Mayer, “Interiors”, 2006; 3:11 min.
Solmaz Shahbazi, “Persepolis”, 2005; 17:40 min.;
Lotte Schreiber, “Quadro”, 2006; 10 min.
Heidrun Holzfeind, “Corviale il serpentone”, 2001; 10 min.
Sabine Bitter/Helmut Weber, “Living Megastructures”, 2003/04; 23 min.; hiszpański, napisy angielskie 10 min.
Heidrun Holzfeind urodziła się w Austrii, pracuje w Nowym Jorku. Jej prace były pokazywane, m.in., w MOMA, Nowy Jork (Documentary Fortnight 2008); Galerie im Taxispalais, Grazer Kunstverein, Festival der Regionen, Austria (2007); European Media Arts Festival, Osnabruck (2007); Exit Art, Nowy Jork; Architecture Museum, Bazylea; White Box, Nowy Jork; Salzburger Kunstverein; MUCA Museum, Meksyk; Artists Space, Nowy Jork; Bronx Museum of the Arts, Nowy Jork; W139, Amsterdam; Transmediale Festival, Berlin; Impakt Festival, Utrecht; Videoart Center, Tokio; BAK, Utrecht.
Do kogo należy Warszawa? Kto decyduje o jej kształcie? Gdzie szukać wiedzy, która pozwoliłaby zaprojektować miasto na miarę potrzeb i ambicji jego mieszkańców? Nowoczesna Warszawa – czyli jaka? Nowoczesna Warszawa – dla kogo i kto miałby ją zbudować? Nowoczesna Warszawa – gdzie szukać jej legend? Za jakie elementy miejskiego życia powinno się wziąć odpowiedzialność?
Na te pytania będą próbowali odpowiedzieć już od 1 października organizatorzy festiwalu projektowania miasta „Warszawa w budowie”, który jest inicjatywą Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. WWB jest unikalnym festiwalem koncentrującym się na specyficznym mieście, społeczno-urbanistycznemu laboratorium, w którym za sprawą oddolnych inicjatyw i uparcie wdrażanych aktywistycznych postulatów, na naszych oczach zachodzą głębokie zmiany, składające się na obraz miasta przyszłości. Tegoroczna edycja festiwalu trwać będzie przez cały październik 2010 roku i skupi się przede wszystkim na zaangażowaniu indywidualnych mieszkańców, grup, kolektywów, organizacji oraz instytucji w proces projektowania i reorganizowania przestrzeni miejskiej Warszawy.
W ramach WWB odbędzie się ponad 70 wydarzeń – od inauguracyjnej akcji „Moon Ride” przed Pałacem Kultury, przez wystawy, warsztaty, wykłady, projekcje filmowe, wycieczki, po kolejną edycję Departamenty Propozycji – Departamentu Propozycji – otwartych sesji dla mieszkańców Warszawy, gdzie każdy chętny może przedstawić swój własny pomysł na miasto.
W pięciu różnych punktach miasta pokazane zostaną wystawy poświęcone architekturze. Na stacji PKP Warszawa-Powiśle zaprezentowana zostanie twórczość Arseniusza Romanowicza – projektanta nowoczesnych warszawskich dworców kolejowych. W przedwojennej willi przy ul. Frascati 4, opiewanej przez Leopolda Tyrmanda w słynnym „Dzienniku 1954”, przypomniany zostanie architekt Karol Schayer, jej projektant, który po 1945 roku wyemigrował do Bejrutu i tam stworzył 140 ultranowoczesnych budynków, nadających modernistyczne oblicze tej śródziemnomorskiej metropolii. Z kolei wystawa „PRL™”, umieszczona w Muzeum Techniki, opowie o eksporcie polskiej architektury i urbanistyki do krajów Afryki i Bliskiego Wschodu w latach 60. i 70. Szczególnym projektem jest wystawa „Przestrzeń między nami” poświęcona Stanisławowi Zamecznikowi – warszawskiemu architektowi, twórcy prekursorskich projektów aranżacji wystaw, które nadały kształt całej epoce polskiego wystawiennictwa. Wspólnym mianownikiem festiwalowych wystaw jest nowoczesna wizja architektury, będąca wynikiem całościowej koncepcji miasta. Ale czy całościowe planowanie jest wciąż możliwe i przydatne w naszych czasach? Także na to pytanie próbuje odpowiedzieć „Warszawa w budowie”. O współczesnym rozumieniu architektury opowie w swoim wykładzie japońska architektka Kazuyo Sejima, zdobywczyni tegorocznego architektonicznego Nobla, czyli Nagrody Pritzkera.
Te, jak i wiele innych wydarzeń odbywających się w ramach WWB polecamy uwadze naszych Czytelników. Szczegółowy program w postaci pliku pdf można ściągnąć stąd, zachęcamy też do odwiedzenia strony projektu.
Zapraszamy serdecznie na dyskusję zatytułowaną “Starzenie się nowoczesności”, współorganizowaną przez ms2 w Łodzi oraz redakcję “Autoportretu”. Jednym z centralnych wątków nowego numeru naszego kwartalnika jest dialektyka nowoczesności i tradycji, nieustanne ścieranie się naszej współczesnej nowoczesności z tym, co kiedyś było świeże i odpowiadało na ducha czasu, a teraz jest już (tylko?) naszym dziedzictwem.
Taki los spotkał architekturę modernistyczną lat 20. i 30., której walory historyczne coraz częściej są dostrzegane i otaczane konserwatorską i społeczną troską; w muzeach techniki znajdują się już nie tylko maszyny parowe i dwupłatowce, ale także urządzenia, które kilka dekad temu były emblematami postępu. Czy taki los będzie podzielony przez wszystko to, czego doświadczamy obecnie − architekturę, technikę, naszą refleksję na temat współczesności? O tym, co można zrobić ze starzejącą się nowoczesnością zastanowią się autorzy artykułów z bieżącego numeru „Autoportretu” oraz redaktorka naczelna pisma.
Marcin Jarząbek, absolwent MISH UJ oraz historii w Central European University w Budapeszcie, doktorant Wydziału Historycznego UJ. Zajmuje go nowoczesna historia Europy Środkowo-Wschodniej (XIX i XX w.), w szczególności zaś studiami nad historią społeczną, pograniczami, nacjonalizmem, procesami modernizacyjnymi i urbanizacyjnymi oraz pamięcią zbiorową. Autor tekstu „Dziedzictwo (sic!) nowoczesności”.
Dorota Leśniak-Rychlak, redaktorka naczelna „Autoportretu”, z wykształcenia historyczka sztuki i architektka, z wyboru redaktorka. Kuratorka wystawy dzieł C. R. Mackintosha w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie oraz współkuratorka wystawy „3_2_1. Nowa architektura w Japonii i Polsce” w Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „manggha” w Krakowie. W latach 2001-2003 sekretarz redakcji miesięcznika „Architektura & Biznes”.
Piotr Winskowski, architekt, adiunkt na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej i na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie. Wykłada też na kierunku Kulturoznawstwo Międzynarodowe i w Podyplomowym Studium Kuratorskim UJ. Autor prac z zakresu teorii architektury, architektury nowoczesnej i ponowoczesnej, relacji między architekturą i innymi sztukami, m.in.: Modernizm przebudowany (2000), Uwarunkowania kulturowe architektury wobec przemian cywilizacyjnych końca XX wieku (współautor i redaktor, 2001), Miasto − między przestrzenią a koncepcją przestrzeni (współautor i współredaktor, 2010). Autor artykułu „Motywy maszyny”.
***
Czas: 17 czerwca 2010 r., godz. 18:00
Miejsce: ms2 w Łodzi, ul. Ogrodowa 19.
Spotkanie w ramach cyklu Metapolis
Miasto to obiekt materialny, zbiór budynków i przestrzeni pomiędzy nimi, wyodrębniony granicami administracyjnymi. To również, a może przede wszystkim, byt społeczny, przestrzeń doświadczana, przeżywana, myślana i interpretowana. Cykl Metapolis poświęcony jest zagadnieniom, które składają się na to złożone pojęcie, jakim jest miasto – architekturze i urbanistyce, praktykom artystycznym w przestrzeni miejskiej i reprezentacji miasta w sztuce oraz teorii idei politycznych.
Kurator cyklu: Łukasz Biskupski
Cykl zorganizowany we współpracy z Narodowym Centrum Kultury
Katowicki modernizm staje się coraz bardziej popularny. Przybywa ludzi, którzy zachwycają się szlachetną prostotą architektury lat trzydziestych, delikatnym zdobnictwem oraz wysmakowanymi detalami. Kolejna możliwość zwiedzenia moderny z przewodnikiem już 29 maja podczas drugiego „Spaceru po Modernie” organizowanego przez Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach oraz Stowarzyszenia Szatnia. Pierwszy taki spacer odbył się w październiku ubiegłego roku i pomimo złej pogody przyciągnął sporo ludzi. Ponieważ po pierwszej edycji organizatorzy od razu spotkali się z pytaniami o następną, podjęto decyzję o przygotowaniu majowe zwiedzanie. Tym razem przewidziane są trzy grupy, które wyruszą o godzinach 10.00, 11.00, 12.00 spod fontanny na placu Andrzeja w Katowicach. Oprowadzać będą Anna Syska oraz Tomasz Kiełkowski.
Po szczegóły, a także nagranie video z pierwszego spaceru odsyłamy na stronę projektu.
Jako redakcja “Autoportretu” chcielibyśmy przy okazji zaznaczyć, iż Tomasz Kiełkowski jest autorem zdjęć ilustrujących artykuł Marcina Jarząbka Dziedzictwo (sic!) modernizmu, który możecie przeczytać w najnowszym numerze “Autoportretu”.
Drugi Spacer po Modernie
Czas: 29 maja 2010
Godziny startu grup: 10.00, 11.00, 12.00
Miejsce zbiórki: Fontanna na placu Andrzeja, Katowice
Wstęp bezpłatny
Kontakt z organizatorami:
Anna Syska (Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego) – 607 042 806
Tomasz Kiełkowski (Stowarzyszenie Szatnia) – 601 744 819