Odwilż 1956 roku pozwoliła na wprowadzenie nowych, nowoczesnych koncepcji do socrealistycznego wzornictwa przemysłowego i architektury wnętrz. Historia narodzin ciekawego stylu wystroju wnętrz oraz jego późniejszej degeneracji, której pozostałości możemy oglądać w polskich domach do dziś.
Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości zrodziła się potrzeba znalezienia nowego stylu urządzania wnętrz wyrażającego narodową odrębność, a jednocześnie odpowiadającego na ogólnoświatowe przemiany społeczne i stylistyczne. O twórcach, koncepcjach i efektach poszukiwań.
Adolf Loos, austriacki architekt stworzył własną nowatorską koncepcję raumplanu. Przeciwstawiając się tworzeniu wnętrz „na zamówienie”, w oderwaniu od indywidualnych potrzeb przyszłych mieszkańców, przekonywał, że mieszkanie ma być sceną, „na której rozegra się wielki dramat życia”. I zgodnie z tym postulował projektowanie odpowiednich dla tego dramatu dekoracji.
Rzecz również o przeciwieństwach, tyle że nie w podejściu, ale w stylu. Kiedy w wielu współczesnych mieszkaniach króluje raczej minimalizm, spotyka się również takie wypełnione stertami „starych gratów”: najróżniejszych nakastlików, improwizowanych półek i szafek, wiekowych kotar i zasłon, figurek, posklejanych filiżanek, obrazków, stosów czasopism itp. O tym, skąd bierze się potrzeba zapełniania domu podniszczonymi starociami, pisze zainfekowany tym bakcylem Jacek Dehnel.
Ludzi, twierdzi autor, można podzielić zasadniczo na dwie grupy: tych, którzy dbają o swój dom, i tych, których on nie interesuje. Dla tych pierwszych urządzanie własnej przestrzeni to przykry obowiązek, dla drugich – sposób wyrażenia własnego wnętrza. W pełnym pasji tekście autor pyta wprost: czy można szanować kogoś, kto nie dba o swój dom?
O wystroju wnętrza bytomskiej Galerii „Kronika” stworzonym przez Grzegorza Sztwiertnię opowiada Bernadeta Stano.
Autoportret Nr 4 [55] 2016
ORGANICZNOŚĆ
Wbrew pozorom zagadnienie przestrzeni organicznych nie dotyczy tylko zadziwiających zdolności budowlanych zwierząt czy zachwycającej struktury kryształu, lecz przede wszystkim samego procesu powstawania form, ich pojawiania się i zanikania, czy raczej przeistaczania w inne. W świetle coraz to nowszych osiągnięć biologii, genetyki i robotyki pytanie o to, co jest żywe (do tego bowiem sprowadza się pytanie istota organizmu), jest dziś bardziej aktualne niż kiedykolwiek. Pytanie o formy organiczne jest bowiem pytaniem o nas samych: o nasze postrzeganie świata, nasze własne przemijanie i język symboli, jakim próbujemy to przemijanie oswajać.
W numerze:
W kolejnych numerach:
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
