Mierzyć krajobraz
To jest archiwalna strona czasopisma "Autoportret", na której zgromadzono zasoby z lat 2009-2017. Serdecznie zapraszamy do korzystania z aktualnej wersji strony i bezpośredniej lektury udostępnianych przez nas treści.
Nasze czasopismo proponuje refleksję nad kondycją przestrzeni, w jakiej funkcjonujemy. Jesteśmy przekonani o tym, że otoczenie wywiera wpływ na człowieka, a człowiek wpływa na swoje otoczenie. Przyglądanie się tej relacji pozwala nie tylko na zdobycie wiedzy o nas samych, stąd nazwa „Autoportret”, ale może się stać impulsem do zmiany na lepsze przestrzeni, w której żyjemy.
Ruszył “Autoportret. Magazyn o przestrzeni” – internetowy dwutygodnik poświęcony społecznym wymiarom przestrzeni, urbanistyki i architektury. Wszystkich interesujących się swoim otoczeniem i poszukujących skutecznych narzędzi jego zmiany, a także profesjonalistów zainteresowanych działaniami na rzecz lokalnych wspólnot zapraszamy na www.magazyn.autoportret.pl, gdzie znajdziecie teksty zajmujące stanowisko w debacie o przestrzeni, dostarczające merytorycznych argumentów oraz praktycznej wiedzy na temat mechanizmów wpływania na jej jakość. Cieszymy się, że obok kwartalnika, będziemy publikować materiały o bardziej interwencyjnym charakterze podążający za bieżącymi wydarzeniami i dyskusją dotyczącą kształtu naszego środowiska.
Pierwsze z dwóch pilotażowych wydań, w całości poświęcamy tematowi rewitalizacji. Podpisana przez prezydenta ustawa, która wejdzie w życie za kilkanaście dni ma dać samorządom narzędzia prawne do wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych. Dobrze, że będzie możliwość uzyskania przez gminy środków na wsparcie dla regionów wykluczenia i biedy, ale trzeba też przyjrzeć się temu co, już zrobiono, po to, by wyciągnąć wnioski i nie popełnić tych samych błędów. Pierwszą z barier w skutecznym działania, które niesie ze sobą także ustawa, jest język którym mówimy o rewitalizacji. To język urzędowy, a przecież problemy, których dotykamy, odnoszą się do ludzkich dramatów i z ludźmi powinniśmy umieć o nich rozmawiać. Dotyczą też godności osób wykluczonych czy biednych, co widać wyraźnie w niedawnej historii Bogusława Lindy, mówiącego o Łodzi jako o mieście meneli. Ważne jest również pytanie o to, jak i z kim.
Jeśli chodzi o przestrzeń – w tym numerze magazynu szukamy odpowiedzi na to, jak uwrażliwić architektów na potrzeby społeczne oraz jak ich przekonać , że pozornie ustępując kompetencji, mogą zyskać więcej – dla siebie i innych.
Zapraszamy do odwiedzania i komentowania na www.magazyn.autoportret.pl
ilustracja Daniel Gutowski
Świętujcie z nami wydanie 50. numeru kwartalnika „Autoportret”!!! 26 października o godz. 18.00 zapraszamy do Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha” przy ulicy Konopnickiej 26 w Krakowie na specjalne wydarzenie związane z wydaniem numeru Autoportretu o Mitach modernizmu.
W programie:
18.00 Dorota Jędruch: Uśmiercanie modernizmu, wykład
18.40 Michał Wiśniewski: Międzynarodowy styl komercyjny? wykład
19.00 Zbigniew Maćków, Grzegorz Piątek, Dorota Leśniak-Rychlak: O architekturze, także modernistycznej, jako narzędziu kapitału. Wprowadzenie: Marta Karpińska, dyskusja
19.50 Jakb Woynarowski, Novus Ordo Seclorum, wykład performatywny
Po performansie zapraszamy na tort!
Udział w wydarzeniu jest bezpłatny, jednak liczba miejsc jest ograniczona.
UWAGA: konieczna rezerwacja przez FORMULARZ
(od 21 października 2015, godz. 11.00 do 25 października 2015, godz. 23:59).
Tutaj znajdzie się link do formularza:
‘Autoportret’ patronuje FORUM PRZESTRZENI. MAŁOPOLSKA – idei spotkania się wszystkich zainteresowanych wypracowaniem nowej jakości w podejściu do rewitalizacji, ludzi myślących, oceniających, poszukujących, których łączy idea „miasta dla ludzi”, wrażliwość na jakość otaczającej nas przestrzeni i świadomość tego, w jak istotny sposób oddziałuje ona na nasze życie. Wynika wprost z powszechnie uświadamianej potrzeby konstruktywnej rozmowy, twórczego spotkania, które jest okazją do ścierania się poglądów i opinii, prezentacji sprawdzonych metod działania, wymiany idei i wypracowywania rozwiązań – wszystko po to, aby nowe odczucia i opinie oraz doświadczenia dały siłę do dalszego rozwijania tego, co wartościowe.
Celem spotkania jest wymiana wiedzy i doświadczeń ekspertów i praktyków, przedstawicieli samorządów i podmiotów działających w obszarze szeroko rozumianej problematyki miejskiej i przestrzeni publicznej, na temat najbardziej istotnych kwestii w procesach rewitalizacji – tego, co stanowi o jej sukcesie oraz barier, jakie napotyka. Dyskusja w gronie ekspertów w różnych dziedzinach, osób o różnych doświadczeniach pozwoli na szersze spojrzenie na te złożone mechanizmy.
Szczegółowe informacje dotyczące wydarzenia znajdują się pod tym linkiem.
Wizualizacja wystawy Figury niemożliwe, © Instytut Architektury / Jakub Woynarowski
“Autoportret” patronuje wystawie Figury niemożliwe Instytutu Architektury i Jakuba Woynarowskiego w krakowskim Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK. Pierwsza odsłona wystawy Figury niemożliwe miała miejsce w Pawilonie Polskim w ramach 14. Międzynarodowego Biennale Architektury w Wenecji. Zwycięski projekt konkursu Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki został przygotowany przez Instytut Architektury i Jakuba Woynarowskiego. Powstał on w odpowiedzi na temat dotyczący absorbowania modernizmu (Absorbing Modernity 1914–2014), sformułowany przez kuratora Biennale Rema Koolhaasa.
W MOCAK-u pokazany zostanie najważniejszy element projektu reprezentującego Polskę na Biennale Architektury. Jest nim zrealizowana w skali 1:1 replika baldachimu nad wejściem do grobu marszałka Józefa Piłsudskiego, wybudowanego w 1937 roku przy katedrze na Wawelu, według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza. Obiekt różni się od wawelskiego oryginału oddzieleniem przykrywającej całość płyty od dolnej części. W wyniku tej transformacji zdaje się ona lewitować nad podpierającymi ją kolumnami. Fizyczne odseparowanie tych elementów ma stworzyć wrażenie obcowania z tytułową figurą niemożliwą.
Baldachim wawelski miał na celu upamiętnienie marszałka jako zwycięzcy. Do stworzenia konstrukcji wykorzystano między innymi spolia – elementy architektoniczne z wcześniejszych budowli. Były to pozostałości po zaborach: cokół pomnika Bismarcka z Poznania, przetopione austriackie armaty oraz kolumny z wyburzonej warszawskiej cerkwi Aleksandra Newskiego. Zabieg ten miał znaczenie symboliczne i propagandowe. Oficjalny kult wodza przy jednoczesnym dążeniu do nowoczesności ukazuje sprzeczności tkwiące w procesie ponownego kształtowania narodowej tożsamości.
Prezentacji baldachimu w MOCAK-u towarzyszą wielkoformatowe diagramy autorstwa Jakuba Woynarowskiego objaśniające znaczenie obiektu. Praca ta ma bowiem wiele podtekstów. Ukazuje między innymi mitologizowanie historii, kult narodowych relikwii oraz rozdarcie Polaków między przeszłością a teraźniejszością. Są to czynniki, które wpłynęły na osobliwy stosunek do modernizmu. Koncepcja Figur niemożliwych została bardzo dobrze przyjęta przez światową prasę i publiczność. Jakub Woynarowski został nagrodzony Paszportem „Polityki” w dziedzinie sztuk wizualnych między innymi właśnie za przygotowanie oprawy artystycznej weneckiego pokazu. Powrót baldachimu do Krakowa i jego prezentacja w lokalnym kontekście powinny odsłonić przed publicznością wiele nowych dróg interpretowania instalacji.
Wystawie towarzyszyć będzie publikacja zawierająca teksty autorstwa kuratorów z Instytutu Architektury, a także eseje Dariusza Czai i Jana Sowy. Dwujęzyczne wydawnictwo zostanie zilustrowane materiałami źródłowymi oraz diagramami projektu Jakuba Woynarowskiego.
Wystawa zorganizowana przez Fundację Instytut Architektury oraz Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK.
Pierwsza odsłona wystawy Figury niemożliwe miała miejsce w Pawilonie Polskim w ramach 14. Międzynarodowego Biennale Architektury w Wenecji w 2014 roku i została wyprodukowana przez Zachętę – Narodową Galerię Sztuki.
Wernisaż: 15.10.2015
Czas trwania wystawy: 16.10.2015–17.1.2016
Koncepcja artystyczna: Jakub Woynarowski
Kuratorzy: Dorota Jędruch, Marta Karpińska, Dorota Leśniak-Rychlak, Michał Wiśniewski (Instytut Architektury)
Współpraca: Kacper Kępiński, Joanna Warchoł, Agata Wiśniewska,
Koordynator: Martyna Sobczyk
Miejsce: MOCAK – Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie
Wojciech Wilczyk, Amager – Englandsvej, 2014, z cyklu Blue Pueblo, fotografia,
50 × 50 cm
Polecamy wystawę Wojciecha Wilczyka i Grzegorza Wróblewskiego, stanowiąca prezentację ich wspólnego projektu “Blue Pueblo”. Na wystawie poezja i fotografia wzajemnie się przenikają. W 2013 roku powstał poemat Grzegorza Wróblewskiego Blue Pueblo. Zainspirowany tym utworem fotograf Wojciech Wilczyk wykonał zdjęcia ukazujące architekturę Amager, dzielnicy Kopenhagi, w której mieszka poeta. Ulice Amager stają się w utworze Wróblewskiego niemym świadkiem ludzkiego dramatu. Poemat jest zapisem przeżyć człowieka, który za pomocą silnych środków odurzających próbuje stłumić cierpienie związane z rozstaniem z ukochaną osobą. Psychologa ani religia nie przynoszą ukojenia. Samotność przeradza się w fizyczne cierpienie. Opisy biologiczności człowieka przeplatają się z odniesieniami do świata literatury, sztuki i muzyki; to, co zmysłowe, miesza się z tym, co duchowe. W końcu jedynym sposobem wyzwolenia okazuje się natura: „Jechać w stronę lasu i rzeki. Szukać tam ludzi. Szukać gwiazdy. Dopóki nie nastąpi definitywna podróż”.
Fotografie są wyrazem przeżyć zawartych w poemacie. Czarno-białe zdjęcia wyludnionej metropolii ukazują obojętność miasta wobec cierpiącej jednostki, ale także stanowią wizualizację stanu ducha, przejmującej pustki po stracie kogoś bliskiego. Symetryczne kadry, powtarzalne motywy architektoniczne, gra cieni na fasadach sprawiają, że świat ukazany na fotografiach wydaje się nieprzyjazny człowiekowi, obcy. Napis „death” na jednym z budynków potęguje wrażenie zagrożenia, balansowania na granicy życia i śmierci.
(materiały prasowe MOCAK)
Wojciech Wilczyk, Grzegorz Wróblewski
Poezja i fotografia – projekt „Blue Pueblo”
Wernisaż: 15.10.2015
Czas trwania wystawy: 16.10.2015–17.1.2016
Kurator: Agnieszka Sachar
Miejsce: Galeria Alfa, MOCAK – Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie
‘Autoportret’ jest patronem medialnym wydarzenia
Najnowsz numer Autoportretu, którego tematem są “Mity modernizmu” już wkrótce trafi do dystrybucji, a nim:
BUM, BUM, BUM! Śmierć modernizmu – Dorota Jędruch
Le Corbusier, greckie świątynie i szybkie samochody – Panayotis Tournikiotis
Mechanizacja przejmuje władzę – Jean-Louis Cohen
Mit klarowności architektury współczesnej – Piotr Winskowski
Modernizm i kolonializm – Hilde Heynen
Ornament i rama – Dorota Leśniak-Rychlak
I tak w nieskończoność – Jakub Woynarowski
Architektura, modernizm, nowoczesność – Andrzej Szczerski
Biała kostka w obłej słowiańskiej duszy – Vladimír Czumalo
Wielki świat zajmował się nadbudową, a my wciąż nie mogliśmy się uporać z bazą – rozmowa z Barbarą Gadomską i Andrzejem Karpowiczem
Nakierowani na przyszłość – rozmowa z Davidem Crowleyem
Architektura jako narzędzie kapitału – Reinier de Graaf
Bohater z przypadku? Michał Wiśniewski
Kopuła – Roman Rutkowski
Unowocześnianie modernizmu – Karol Kurnicki