Ludzi, twierdzi autor, można podzielić zasadniczo na dwie grupy: tych, którzy dbają o swój dom, i tych, których on nie interesuje. Dla tych pierwszych urządzanie własnej przestrzeni to przykry obowiązek, dla drugich – sposób wyrażenia własnego wnętrza. W pełnym pasji tekście autor pyta wprost: czy można szanować kogoś, kto nie dba o swój dom?
Starsi ludzie zmuszeni przenieść się ze swojego miejsca zamieszkania do tzw. „domu spokojnej starości” zostają tym samym wyrwani z budowanych przez dziesięciolecia relacji z miejscem zamieszkania: przedmiotami, otoczeniem, ludźmi. Trudno o godne i normalne życiu, kiedy jest się zamkniętym w obcych czterech ścianach i odizolowanym od świata. Opisany w artykule projekt „U” dziadków jest próbą stworzenia takiej przestrzeni, która zarówno zapewni wygodę, jak i umożliwi dalsze funkcjonowanie w społeczeństwie.
Blokowiska to kłopotliwy spadek, jaki pozostawił nam wiek XX. Czy jedynym, co można o nich powiedzieć, jest to, że doprowadziły do wykorzenienia, przypadkowości i nienaturalności stosunków społecznych, kolektywizmu i niedostatku komfortu przestrzennego mieszkańców? Autor ukazuje, że bilans wcale nie jest taki jednoznaczny, oraz że uznanie słuszności zarzutów stawianych idei bloku nie wystarczy. Można, a nawet trzeba ratować sytuację i poprawiać to, co jeszcze da się ulepszyć.
Budowane masowo w latach 20. i 30. XX w. mieszkania dla robotników miały spełniać dwa warunki: być małe (czyli tanie) oraz higieniczne i estetyczne. Projektowanie małych mieszkań stało się prawdziwą sztuką, czego doskonałym przykładem jest kompleks mieszkaniowy w Nowej Dobie na Słowacji. Co stanowi o wyjątkowości małych mieszkań z okresu międzywojennego? Dlaczego do dziś mieszka się w nich tak dobrze?
Autoportret Nr 4 [55] 2016
ORGANICZNOŚĆ
Wbrew pozorom zagadnienie przestrzeni organicznych nie dotyczy tylko zadziwiających zdolności budowlanych zwierząt czy zachwycającej struktury kryształu, lecz przede wszystkim samego procesu powstawania form, ich pojawiania się i zanikania, czy raczej przeistaczania w inne. W świetle coraz to nowszych osiągnięć biologii, genetyki i robotyki pytanie o to, co jest żywe (do tego bowiem sprowadza się pytanie istota organizmu), jest dziś bardziej aktualne niż kiedykolwiek. Pytanie o formy organiczne jest bowiem pytaniem o nas samych: o nasze postrzeganie świata, nasze własne przemijanie i język symboli, jakim próbujemy to przemijanie oswajać.
W numerze:
W kolejnych numerach:
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
