Architektura po socjalizmie: Postmodernizm jest prawie w porządku?

Czas: 8 października (sobota), godz. 15.00-21.00
Miejsce: Pałac Kultury i Nauki, Sala Kisielewskiego, pl. Defilad 1

Goście: Łukasz Stanek, Martino Stierli, Max Hirsch, Srdjan Jovanovic Weiss, Piotr Winskowski, Jane Pavitt

Sesja dotyczy architektonicznych debat i doświadczeń, które przygotowały grunt pod radykalne zerwanie w Polsce z architekturą późnego socjalizmu, podporządkowaną wymaganiom państwowej biurokracji i przemysłu budowlanego. Podobnie jak architekci w Europie Zachodniej, od lat 70. polscy architekci odkrywali historyczne typologie i tradycyjne obrazy miasta oraz miejską skalę, jednak wymiana z Zachodem była ograniczana i prowadzona na coraz bardziej nierównych warunkach. Dla setek polskich architektów poligonem nowych pomysłów stała się natomiast praca na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej. Było to zarówno doświadczenie pracy w warunkach liberalizujących się gospodarek, jak i praktyki architektonicznej zrywającej z wieloma zasadami modernizmu. Dopełniając prezentowaną w Auli Spadochronowej SGH wystawę „Postmodernizm jest prawie w porządku. Architektura polska po socjalizmie i doświadczenie postkolonialne”, sesja analizuje eksport architektury z PRL-u w kontekście wielości genealogii postmodernizmu i jego różnych geografii.

ARCHITEKTURA XXI WIEKU:
UTOPIE I ICH KRYZYSY. DYSKUSJA
Udział w spotkaniu wezmą: redaktorka naczelna “Autoportretu” Dorota Leśniak-Rychlak, historyczka sztuki i stała współpracowniczka redakcji Dorota Jędruch oraz Martyna Obarska, autorka wydanej pod koniec ubiegłego roku książki MDM między utopią i codziennością.

Czas: piątek, 30 września, godz. 18.00
Miejsce: Warszawa, ul. Nowy Świat 6/12, gabinet Bolesława Bieruta w budynku dawnego Komitetu Centralnego PZPR.

Jednocześnie informujemy, że ze względu na specyficzne miejsce spotkania organizatorzy dysponują ograniczoną liczbą miejsc. Zapisy wyłącznie pod adresem: bec[at]funbec.eu.

Serdecznie zapraszamy!
Do zobaczenia w Warszawie!

OSSA to Ogólnopolskie Stowarzyszenie Studentów Architektury powstałe w
1997 roku z inicjatywy studentów, których pragnieniem było poszerzanie swoich horyzontów. Tegoroczne warsztaty odbędą się w dniach 23-30 października i będą powiązane z organizowanym przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej festiwalem „Warszawa w budowie”.

Hasłem przewodnim tegorocznych warsztatów OSSA jest “Fatamorgana”. W ich trakcie organizatorzy chcieliby się przyjrzeć razem z uczestnikami chaosowi w przestrzeni miejskiej oraz poszukać odpowiedzi na pytania, czy da się nad nim zapanować i czy powinno się go w ogóle kontrolować. Poruszana będzie tematyka planowania miejskiego w kontekście zarówno mikro-, jak i makro-skali.
Punktem wyjścia dla OSSA 2011 jest próba zbadania przestrzeni Warszawy
pod kątem swoistości jej elementów i charakterystycznych zjawisk. Obecnie Warszawa
jest czyszczona i przygotowywana w związku z EURO 2012, staraniem o przyznanie tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016 oraz innymi planowanymi miejskimi inwestycjami. Zmiany te są jednak osadzone w kontekście miasta nieszablonowego, odbudowanego przez swoich mieszkańców i tłumionego przez czterdziestolecie powojenne, dodatkowo ukształtowanego przez spontaniczny chaos drobnych inwestycji związanych z potrzebami mieszkańców w ostatnich dwóch dekadach. Oznacza to zderzenie wizji Warszawy tworzonej przez architektów, urbanistów, urzędników oraz obecne pokolenie mieszkańców. Tym samym, jak piszą organizatorzy, podczas warsztatów chaos będzie mógł zderzyć się z chaosem.

Po szczegółowe informacje odsyłamy na oficjalny blog warszawskich warsztatów.

Informację przygotowano na podstawie materiałów nadesłanych przez organizatorów.

Jak twórcy CAW piszą na swojej stronie, architektura i wzornictwo to dziedziny projektowe, które cechuje niebywała wprost dynamika przemian, zarówno w sferze formalnej jak i koncepcyjnej. Są to zjawiska fascynujące i zarazem warte śledzenia, analizowania i upowszechniania. Dlatego też w marcu 2011 roku rozpoczęliśmy pracę nad tworzeniem Centrum Architektury i Wzornictwa w Łodzi – instytucji o charakterze badawczo–wystawienniczym. W pierwszej fazie postawiliśmy sobie za cel popularyzację młodej, polskiej architektury. Świadomi drzemiącego w projektowaniu architektonicznym potencjału, zarówno kulturotwórczego, jak i jego znaczenia w procesie place brandingowym, chcemy eksponować młodą, polską architekturę. Pokazywać i poddawać ją analizie, prowokować dyskusję na jej temat i stawiać pytania o jej rozwój w Polsce. Wreszcie poprzez nasze działania chcemy się nią zwyczajnie chwalić i wysłać klarowny komunikat, iż architektura i wzornictwo w Polsce ma doskonałe perspektywy.

Celem, który twórcy CAW obierają, jest stworzenie miejsca łączącego cechy galerii, centrum promocji oraz consultingu. CAW ma się stać w przyszłości rodzajem think tanku, którego osią będzie multidyscyplinarna galeria prezentująca osiągnięcia z pogranicza architektury, wzornictwa oraz marketingu.

Trzymamy kciuki i zachęcamy do śledzenia działań CAW!

Oba festiwale już dawno temu wyszły poza uświęcone tradycją przestrzenie sal koncertowych, poszukują dla siebie lokalizacji m.in. na terenach przemysłowych. Zanim jeszcze wybrzmią w Krakowie pierwsze takty kompozycji Steve’a Reicha i innych Amerykanów, i zanim w Warszawie publiczność ruszy do różnych miejsc, aby słuchać muzyki dokumentującej przemiany społeczne, uznaliśmy, że może warto byłoby zastanowić się nad tym, jak Waszym zdaniem przebiegają w tej chwili relacje pomiędzy przestrzenią, w której muzyki się słucha, uczestnictwem innych zmysłów w procesie odbioru kompozycji a samą muzyką. Czy muzyka może się jakiejś przestrzeni domagać? Czy dwudziestowieczna awangarda zabrzmi źle w “grzecznej” sali koncertowej? Czy połączenie bazującej przecież bardzo często na dysonansach muzyki najnowszej z przestrzenią postindustrialną tworzy inną jakość estetyczną?

To tylko garść pytań, które chodzą nam po głowie – otwieramy niniejszym dyskusję, czekamy na Wasze komentarze i opowieści. Jest to dla nas o tyle ważne, że pracujemy nad numerem zmysłowym, przy okazji którego szykujemy dla Was kilka okołodźwiękowych niespodzianek…

Zapraszamy zapraszamy też na kolejne spotkania – szczegóły już niebawem!

Opowiadał o tym Piotr Todys, wieloletni uczestnik jednej z takich komisji. Być może ze stołecznych doświadczeń skorzystają krakowskie NGO i urzędnicy miejscy. Prace nad utworzeniem podobnych gremiów – w Krakowie będą się one nazywały Komisjami Dialogu Obywatelskiego – trwają .Prawdopodobnie pierwszą ukonstytuowaną komisją będzie KDO do spraw rewitalizacji Nowej Huty.

Publikacja i wystawa Typespotting Warsaw to dokumentacja poszukiwań typograficznych Artura Frankowskiego przeprowadzonych w Warszawie. Gdzie w stolicy można znaleźć najciekawsze formy liternicze i napisy? Czy formy napisów znajdujących się w mieście wpływają na warszawiaków? Wystawa oraz publikacja podejmują próbę subiektywnej analizy krajobrazu typograficznego Warszawy. Podczas wirtualnego spaceru po mieście przedstawione zostaną wybrane szyldy, tablice i inskrypcje – przykłady z przeszłości i teraźniejszości miasta w ciągłej transformacji.

wystawa: 30.11-31.12.2010
premiera publikacji: 30.11.2010, g. 19.00
miejsce: Bęc Zmiana, Mokotowska 65, Warszawa

“Liternictwo miejskie to odrębny, wielowymiarowy świat. Czasem poukładany jak warstwy torcika wuzetka. Czasem wymieszany jak niezidentyfikowane składniki w bajaderce. Zresztą nie trzeba wyjeżdżać do innego miasta, na przykład do konsekwentnej i spójnej Brukseli, żeby poczuć się jak „miejscy turyści”. W nieustannie zmieniającej się stolicy, w warszawskim literniczym stylu, również warszawiacy często mogą poczuć się jak na typograficznym safari. (…) Stołeczne liternictwo to kopalnia typograficznych inspiracji. Intrygują napisy z folii i precyzyjnie cięte w kamieniu majuskuły na MDM-ie, a także neony z urwanymi rurkami przekazujące tajemnicze treści. Podczas włóczęgi można się natknąć na zaskakujące znaleziska również na chodniku. Mogą to być liternicze ulotki agencji towarzyskich z ortografią w stylu najlepszej literatury warszawskich futurystów zachęcającą do kolekcjonowania tych kartoników dla samej zabawy czytania o grattissowych szympanach pitych w towarzystwie różnych „Marylin”. Spacer po warszawskich Łazienkach przynieść może zupełnie inne odkrycia, takie jak fantazyjne inskrypcje na zegarze słonecznym Stanisława Augusta Poniatowskiego, upamiętniające królewskie imieniny, które odbyły się 8 maja 1786 roku.” (Magdalena Frankowska, Typoorientacja, [w:] Typespotting. Warszawa, Warszawa 2010)

Artur Frankowski – designer, typograf i projektant krojów pism. Współautor (wraz z Magdaleną Frankowską) książki Henryk Berlewi, wykładowca typografii i przetwarzania informacji graficznej. Należy do międzynarodowego stowarzyszenia typograficznego ATypI oraz Stowarzyszenia Twórców Grafiki Użytkowej. Współzałożyciel studia projektowo-typograficznego Fontarte.

Na te pytania będą próbowali odpowiedzieć już od 1 października organizatorzy festiwalu projektowania miasta „Warszawa w budowie”, który jest inicjatywą Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. WWB jest unikalnym festiwalem koncentrującym się na specyficznym mieście, społeczno-urbanistycznemu laboratorium, w którym za sprawą oddolnych inicjatyw i uparcie wdrażanych aktywistycznych postulatów, na naszych oczach zachodzą głębokie zmiany, składające się na obraz miasta przyszłości. Tegoroczna edycja festiwalu trwać będzie przez cały październik 2010 roku i skupi się przede wszystkim na zaangażowaniu indywidualnych mieszkańców, grup, kolektywów, organizacji oraz instytucji w proces projektowania i reorganizowania przestrzeni miejskiej Warszawy.

W ramach WWB odbędzie się ponad 70 wydarzeń – od inauguracyjnej akcji „Moon Ride” przed Pałacem Kultury, przez wystawy, warsztaty, wykłady, projekcje filmowe, wycieczki, po kolejną edycję Departamenty Propozycji – Departamentu Propozycji – otwartych sesji dla mieszkańców Warszawy, gdzie każdy chętny może przedstawić swój własny pomysł na miasto.

W pięciu różnych punktach miasta pokazane zostaną wystawy poświęcone architekturze. Na stacji PKP Warszawa-Powiśle zaprezentowana zostanie twórczość Arseniusza Romanowicza – projektanta nowoczesnych warszawskich dworców kolejowych. W przedwojennej willi przy ul. Frascati 4, opiewanej przez Leopolda Tyrmanda w słynnym „Dzienniku 1954”, przypomniany zostanie architekt Karol Schayer, jej projektant, który po 1945 roku wyemigrował do Bejrutu i tam stworzył 140 ultranowoczesnych budynków, nadających modernistyczne oblicze tej śródziemnomorskiej metropolii. Z kolei wystawa „PRL™”, umieszczona w Muzeum Techniki, opowie o eksporcie polskiej architektury i urbanistyki do krajów Afryki i Bliskiego Wschodu w latach 60. i 70. Szczególnym projektem jest wystawa „Przestrzeń między nami” poświęcona Stanisławowi Zamecznikowi – warszawskiemu architektowi, twórcy prekursorskich projektów aranżacji wystaw, które nadały kształt całej epoce polskiego wystawiennictwa. Wspólnym mianownikiem festiwalowych wystaw jest nowoczesna wizja architektury, będąca wynikiem całościowej koncepcji miasta. Ale czy całościowe planowanie jest wciąż możliwe i przydatne w naszych czasach? Także na to pytanie próbuje odpowiedzieć „Warszawa w budowie”. O współczesnym rozumieniu architektury opowie w swoim wykładzie japońska architektka Kazuyo Sejima, zdobywczyni tegorocznego architektonicznego Nobla, czyli Nagrody Pritzkera.

Te, jak i wiele innych wydarzeń odbywających się w ramach WWB polecamy uwadze naszych Czytelników. Szczegółowy program w postaci pliku pdf można ściągnąć stąd, zachęcamy też do odwiedzenia strony projektu.

Czas: 5 maja 2010
Miejsce: aula Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, ul. Krakowskie Przedmieście 5, Pałac Czapskich

PROGRAM KONFERENCJI

CZĘŚĆ I – 10.00 – 13.45
Dyskusja panelowa z udziałem przedstawicieli instytucji sztuki. Moderator – prof. Mirosław Duchowski
Konferencja prasowa – 13.00
Na pytania odpowiadać będą: paneliści: Prof. Mirosław Duchowski i Prof. Jerzy Bralczyk, przedstawiciel MKiDN, przedstawiciel władz miasta, artysta

CZĘŚĆ II – 14.30 – 17.00
Komentarze do panelu: przedstawiciel Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przedstawiciel władz miasta, artysta.
Debata z udziałem wszystkich zaproszonych gości.

Konferencja ma charakter warsztatowy i poświęcona jest funkcjonowaniu instytucji sztuki wobec przestrzeni publicznej. Spróbujemy wspólnie sformułować i przedyskutować zasadnicze problemy wyzwania, jakie stoją dzisiaj przed instytucjami sztuki w kontekście rozwijającej się aktywności artystycznej w przestrzeni publicznej.

Zasadnicze wątki przewidywanej debaty to:
1. Aktualny status instytucji sztuki (w Polsce i na świecie) – czym dzisiaj są i czy są potrzebne?
2. Jak przedstawiciele instytucji sztuki definiują przestrzeń publiczną i jak widzą jej artystyczne możliwości i funkcje?
3. Jak postrzegają i oceniają ludzi artystów tworzących w przestrzeni publicznej?
4. Miejsce instytucji sztuki w hierarchii instytucjonalnej i w środowisku artystycznym.
5. Aktualne zadania (w ogóle) instytucji sztuki.
6. Możliwe zadania instytucji sztuki w odniesieniu do przestrzeni publicznej.
7. Doświadczenia i możliwości współpracy z artystami niezależnymi w przestrzeni publicznej – potencjał i zagrożenia.
8. Czy i w jakich formach przestrzeń publiczna jest reprezentowana w instytucjach sztuki?
9. Przyszłość instytucji sztuki wobec ekspansywnego rozwoju niekontrolowanej twórczości – w tym w szczególności w przestrzeni publicznej.
10. Polskie a zachodnie instytucje sztuki wobec przestrzeni publicznej– porównanie strategii i działań.
11. Czy instytucje sztuki bardziej przynależą do sfery sztuki czy do sfery instytucjonalnej? Jak jest i jak powinno być (jeśli uwzględnimy kontekst czasoprzestrzenny, w którym funkcjonują polskie instytucje sztuki)?

Udział w spotkaniu potwierdzili już przedstawiciele najważniejszych ośrodków z Krakowa, Gdańska, Wrocławia i Warszawy, m.in. prof. Jerzy Bralczyk, prof. Mirosław Duchowski, Maria Anna Potocka