Dział I
1. Twórca i użytkownik krajobrazu kulturowego – środowiska zbudowanego
Dział II
1. Podstawowe elementy środowiska zbudowanego
2. Charakterystyka i porównanie elementów środowiska (rozumianego jako krajobraz naturalny i zbudowany)
Dział III
1. Charakterystyczne formy krajobrazu i formy zabudowy w regionie
2. Wpływ warunków środowiska na rodzaj zastosowanych materiałów i formy zabudowy
3. Geografia i historia miejsca
4. Ochrona zabytków
Dział IV
1. Ochrona środowiska. Zrównoważony rozwój – ekorozwój
Dział V
1. Wskazanie wpływu sposobu zagospodarowania terenów na atrakcyjność regionu
Dział VI
1. Świadomość i odpowiedzialność związane z kształtowaniem środowiska
2. Planowanie przestrzenne i architektura.

Działy I-III przeznaczone są do realizowania w klasie 1. gimnazjum, IV i V w 2., a VI w 3.

Program, poza przekazaniem cennej wiedzy, ma na celu kształtowanie postaw pro-społecznych i pro-środowiskowych.

Na zdjęciu widoczne chrapiące Drzewo Marzeń. Ten projekt został opisany w nr 10/2006 miesięcznika “Architektura i Biznes”. Szczegółowe opisy pozostałych można zobaczyć na stronie internetowej grupy.

Jednym z obszarów działalności tego oddziału Izby jest konkurs “Mein Schulhof – mein Plan!”. Na stronie konkursu dostępna jest instrukcja dla nauczycieli, zawierające nie tylko informacje o konkursie, ale również porady dla nauczycieli, pomysły jak wpisać projektowanie podwórka szkolnego do programu różnych lekcji.

W ramach programu zostały opracowane materiały dla nauczycieli, które podzielono na 5 obszarów tematycznych: budynki i ich otoczenie, krajobraz miejski, konstrukcje budowlane, światło – kolor – materiał, metody pracy architekta. Do każdego obszaru zostały zaproponowane przykładowe tematy lekcji, ich cele i efekty, jakie mogą przynieść.

Dostępne są również materiały dla nauczycieli i uczniów “Alles nur Fassade?”, zawierające scenariusz zajęć, które można przeprowadzić w ramach tygodniowych warsztatów. Porusza takie tematy jak – wizerunek miasta, użytkownicy, fasady, a plan budynku, style architektoniczne.

Dziś zamieszczam kolejne publikacje poświęcone edukacji przestrzennej, opracowane przez organizacje z Wielkiej Brytanii.

Our Place
Opracowanie zawiera podstawowe ćwiczenia mające na celu zapoznanie uczniów z najbliższym otoczeniem. Warsztaty uczą dzieci jak analizować przestrzeń, jak zbierać informacje, jakie elementy składają się na miasto. Pakiet przedstawia również różne sposoby zapisu przestrzeni i prezentacji informacji.

Investigating Places
Opracowanie składa się z 8 części – od postrzegania przestrzeni, poprzez projekt do jego prezentacji końcowej. Zawiera główne założenia, słownictwo do przyswojenia, scenariusz warsztatów, linki i spis materiałów.

Shaping Places
Jest to długoterminowy projekt prowadzony od 2003 r. W 2004 r. przeprowadzono warsztaty pilotażowe w dwóch szkołach, rok później w 11. Efekty pracy opisane zostały w książce Shaping Places. Publikacja zawiera również przykładowe ćwiczenia.

Breaking boundaries
Opis projektu realizowanego przez Kent Architecture Centre Centra latach 1998 do 2000. Książka przedstawia przebieg projektu, metodologię, partnerów projektu oraz projekty, będące efektem warsztatów.

Castles in Scotland
Przykład materiałów edukacyjnych dla dzieci. Co to są zamki, jakie pełniły funkcje, z czego się składały, jak wyglądało życie na zamku, jak się broniono w czasie wojny, jak wyglądają zamki dziś?

Na zakończenie moja ulubiona książeczka, którą można wykorzystać w dowolnym muzeum czy ośrodku sztuki.
Space & Place
“Space and Place” to książeczka przygotowana dla dzieci i młodzieży, która pomoże im obserwować, odkrywać i rozumieć otaczającą przestrzeń. Zachęca do patrzenia, analizowania, refleksji, wyrażania opinii. Zapoznaje z podstawowym słownictwem, takim jak skala, faktura, rzut, przekrój itp. Może być zastosowana w otoczeniu szkoły, domu i w krajobrazie miasta.

Podobną formułę miał projekt Senses of place, zrealizowany przez The Lighthouse. Była to seria warsztatów zakończona projektem przygotowanym przez architekta, “na zlecenie” uczniów. Opis przebiegu i efektów warsztatów jest zawarty w publikacji (PDF, 14,8 Mb). Projekt ma również stronę internetową.

Innym przykładem jest projekt Designer into schools, realizowany w czerwcu 2002, 2003 i 2004, podczas Tygodnia Dizajnu i Technologii. Profesjonalni artyści współpracowali z uczniami ze szkół o profilu artystycznym. Na stronie zamieszczono opis przebiegu projektu i materiały dla nauczycieli.

Warsztaty są zwieńczeniem trwającego cały rok projektu, w ramach którego nauczycielki, p. Alina Radwan i p. Marta Bagińska-Chmura wzięły udział w szkoleniu organizowanym przez Małopolski Instytut Kultury, po czym opracowały scenariusz warsztatów „Patrzeć-Widzieć-Doceniać-Doskonalić”, zrealizowanych następnie z uczniami dwóch klas. Uczniowie spotkali się również ze studentkami architektury krajobrazu – Agatą Gajdek i Oleną Zapolską, które opracowały projekt zagospodarowania terenu przy szkole.

W ramach warsztatów finałowych zrealizowany został fragment projektu przygotowanego przez studentki. Zaniedbana, nieużywana studnia została udekorowana “patchworkiem”, namalowanym wzorem, nawiązującym do jednego z profilów szkoły. Na studni została również zamontowana ławka, dzięki której miejsce to będzie mogło być wykorzystywane jako miejsce wypoczynku w czasie przerw.

Tworzenie wspaniałej przestrzeni, również szkolnej, nie musi być bardzo drogie i wymagające. Wystarczy zacząć od drobnych zmian, wprowadzanych stopniowo, najlepiej razem z uczniami. Chciałabym w tym artykule przedstawić, na przykładzie kilku zrealizowanych projektów, jak może to wyglądać w praktyce.

Jeżeli chcemy przejrzeć wszystkie projekty, nie podzielone na kategorie czy tematy, możemy to zrobić poprzez listę Contents. Portal zawiera również dział Activites, w którym zamieszczone są gry tematyczne.

Muzea jako przestrzeń edukacyjna – pdf do pobrania